Martine Veneman is regiomanager van Humanitas Onder Dak. Een organisatie voor dak- en thuisloze mensen. Ze vertelt over invloed die de woningnood heeft op de zwerfjongeren die ze opvangen.

Hoe is het op dit moment geregeld met de dakloze jongeren in Overijssel? Zijn dat er veel?

“Dat is eigenlijk een beetje afhankelijk van wat je veel of weinig noemt. Elke dakloze jongere is voor mij er een te veel. De opvang van dak- en thuislozen is een taak van de centrumgemeente. Er is lang geleden afgesproken dat het heel inefficiënt zou zijn als alle losse gemeentes iets zouden moeten regelen rondom daklozenopvang. Daarom zijn er 43 gemeentes in het land aangewezen om dat voor hun regio te doen. In Twente zijn dat Enschede en Almelo. En in de kop van Overijssel zijn dat Deventer en Zwolle. Wij zijn verantwoordelijk voor de opvang van zwerfjongeren in Twente.”

Er is veel woningnood op dit moment. Hoe zien jullie samenhang met de woningnood en de dakloze jongeren in jullie opvang?

“De woningnood is groot onder jongeren. Onze opvang zit sinds een tijdje eigenlijk altijd vol. Als je kijkt naar de cijfers, dan zie je dat niet gelijk terug. Daarin zie je namelijk dat we minder jongeren hebben opgevangen dan bijvoorbeeld een aantal jaren geleden. Dat zit er niet in dat er minder zwerfjongeren zijn, maar in het feit dat jongeren die bij ons worden opgevangen, steeds moeilijker een vervolgplek kunnen vinden.”

Waar tien jaar geleden een jongere gemiddeld drie maanden bij ons is de opvang zat, is dat nu soms wel een jaar. Eerder kon je in een kamer vier jongeren in een jaar opvangen, nu is die kamer bezet door één jongere. De cijfers geven dus eigenlijk een vertekend beeld.”

En waar heeft dat vooral mee te maken?

“Dat heeft vooral te maken met het feit dat er heel moeilijk een vervolgplek te vinden is. Niet alleen in kamers en woningen, maar ook in andere zorginstellingen is er een tekort aan plekken. Het is namelijk afhankelijk van het perspectief van een jongere, waar ze naartoe gaan.

Niet alle jongeren kunnen doorstromen naar zelfstandige huisvesting. Sommigen zullen door moeten stromen naar een andere zorginstelling omdat ze bijvoorbeeld beschermd wonen nodig hebben. Maar bij die instellingen zijn enorme wachtlijsten. Ik ken een situatie van een jongen die al twee jaar bij ons zit, omdat er gewoon geen geschikte vervolgplek is voor hem. Aan twee dingen knelt het. Aan de vervolgplek op het moment dat er een beschermd wonen voorziening nodig is voor jongeren en daar waar jongeren zelfstandig kunnen wonen zien we dat de woningnood steeds groter wordt.”

Wat zou volgens jullie een goede oplossing zijn voor de woningnood?

“Sowieso woningen bijbouwen. Maar er is een bijkomend probleem bij jongeren: het inkomen. Op het moment dat je als jongere onder de 21 bent, of je nou studeert, werkt tegen het minimumjeugdloon of een uitkering hebt, ze komen allemaal in de maand geld te kort. Vooral wanneer je niet terug kunt vallen op je ouders. Als je onder de 23 bent mag je, om in aanmerking te komen voor de huurtoeslag, maximaal 435 euro huren in de maand. Huurwoningen van 435 euro of goedkoper zijn er echter bijna niet. Dat betekent dat jongeren eigenlijk al kansloos zijn op de woningmarkt.”

Stel, ze zijn al een jaar bij jullie geweest en dat is al veel langer dan die drie maanden die jullie normaalgesproken aanhouden. Waar komen ze dan terecht als er echt geen woning is?

“Kamerbewoning is dan nog een optie. Maar je wilt over het algemeen niet dat jongeren daar naartoe gaan. Je hebt een aantal heel goede kamerverhuurders in Enschede met bijvoorbeeld kleine appartementjes, studiootjes en kamers die in de juiste prijscategorie vallen. Maar je ziet ook dat er een heleboel huisjesmelkers actief zijn. Jongeren die toch wel wat kwetsbaar zijn, want je belandt niet zomaar in een opvang voor zwerfjongeren, die heb je liever niet in een huis met anderen die misschien niet altijd goede bedoelingen hebben.”

Hoe zouden deze jongeren geholpen kunnen worden?

“Ik denk dat het ontzettend belangrijk is dat jongeren een veel betere inkomenspositie krijgen. Soms heb ik het idee dat we met zorggeld inkomensproblemen aan het oplossen zijn. Dat iemand bij ons langer verblijft omdat hij te weinig geld heeft om een fatsoenlijke woning te kunnen huren. Dan ben je als maatschappij, per saldo, veel duurder uit. Want een plek bij ons in de opvang is aanzienlijk duurder dan ervoor zorgen dat de jongeren genoeg geld hebben om van te leven.”

Fotografie Beetje

Meer weten over de woningnood in de provincie Overijssel? Een overzicht van het laatste nieuws vind je op Publiekplein. Volg ons ook op Facebook en Instagram voor de laatste updates. Zelf ook te maken met de woningnood in de provincie Overijssel? Laat het ons dan vooral weten via social media of de mail.