Van links naar rechts: Aaron Jen Hong Li, Grietje Pietersz, Wendy Bijma, Lex Maat. Beeld: Sikko Boersma

Giethoorn is een dorp dat, net als vele andere plaatsen in Nederland, voor een groot deel draait op vrijwilligers. Het CBS spreekt van een landelijke toename van het aantal vrijwilligers in de laatste jaren, maar is het nog wel zo makkelijk om aan de juiste vrijwilligers te komen? 

In dit artikel vertellen vier vrijwilligers in Giethoorn over de stand van het aantal vrijwilligers in het dorp. 

Het is nog geen vijf jaar geleden dat de wereld bijna volledig stil kwam te staan vanwege de coronapandemie. Evenementen werden afgelast, winkels en horeca gingen dicht en zelfs de simpelste dagjes uit vereisten, als de betere zomermaanden het überhaupt toelieten, de nodige voorbereidingen en controles. 

Er zit een stijgende lijn in, maar het is wel moeilijk.

Net als zo veel grafieken ging de lijn van het aantal vrijwilligers in 2020 steil omlaag. Volgens het CBS is 2024 het jaar dat het vrijwilligerspeil weer op het niveau van 2019, voor corona, zit. In Giethoorn, waar net als in veel andere dorpen vrijwilligers een grote rol spelen, valt de groei op verschillende plekken op. 

“Ja, wij merken wel dat het aantal vrijwilligers weer terug is op het oude niveau en dat het werven door blijft lopen. We hebben dan ook een heel trouwe groep vrijwilligers”, zegt Wendy Bijma, verzorgende IG in verzorgingstehuis de Zonnewiede. “Tijdens corona mochten ze hier helaas niet zijn, maar daarna kwam iedereen weer terug: er waren geen afhakers. Daar zijn we heel blij mee.”

Lex Maat, bestuurslid van museum ’t Olde Maat Uus, ziet ook een groei. “Wij hebben in ons vrijwilligersbestand van het museum ook een kentering gehad in de tijd van corona. Bezoekers konden niet meer in het museum en toen was er aantal oudere mensen dat zei: we vinden het niet meer leuk, we stoppen ermee. Onlangs hebben we een oproep aan al onze 850 leden gestuurd, daar zijn zowaar 15 nieuwe medewerkers uit voortgevloeid.” 

“We zitten nu weer ruim boven de 100 vrijwilligers en die hebben we allemaal nodig om de continuïteit in het museum te houden. De gemiddelde leeftijd is erg hoog, over vijf jaar denk ik dat we zeker 30 tot 40 procent kwijt zijn. Het is goed dat dit op tijd gezien wordt en er actie wordt ondernomen.” 

Op beide plekken is de laatste jaren actief gezocht naar meer vrijwilligers, door mensen direct te benaderen. “Werven doen we echt vooral mond-tot-mond, dus onze vrijwilligers zelf en mensen van de dagbesteding die in hun eigen netwerk mensen vragen om eens mee te helpen. Dat werkt heel goed”, zegt Bijma. 

Maat vult aan: “Ik zit in het bestuur en heb gezegd: we moeten nu actie ondernemen. Er zit een stijgende lijn in, maar het is wel moeilijk.” 

Verbintenis

Niet overal in Giethoorn valt deze toename te merken. Aaron Jen Hong Li, jeugdcoördinator bij voetbalclub SV Giethoorn, ziet wel een groei van ‘goede’ vrijwilligers. “Mensen die je langer aan je kan binden. Vroeger deden mensen een of twee jaar mee, en dan vonden ze het mooi geweest. Nu merk ik dat we een vaste groep vrijwilligers hebben die langer willen blijven.” 

“Wij doen ons best om verbintenis te creëren in de groep, en ik hoop het daaraan te koppelen. Misschien vinden ze het heel leuk. Tijdens corona waren er minder sociale contacten, dan haal je er minder plezier uit dan nu, met meer connecties en meer leuke dingen. Maar ik merk niet dat we sinds corona méér vrijwilligers krijgen.” 

Grietje Pietersz, vrijwilligerscoördinator van Project Open Kerk, ziet geen verschil qua aantallen, ook niet ten opzichte van voor corona. “Wij merken niet echt dat het er meer zijn dan in 2015 of iets dergelijks. Meer mag altijd. Het blijft puzzelen om elke dag mensen aanwezig te hebben.” 

Ook Jen Hong Li weet dat hij en de club actief op zoek moeten naar nieuwe aanwas. “Voor veel mensen in het dorp is het niet vanzelfsprekend, je moet erachteraan. Velen staan er wel voor open, maar je moet het ze zelf vragen. Dan zit je op een gegeven moment wel oké.”