We leven nu al ruim een jaar met corona om ons heen. Het is niet altijd makkelijk, ook niet voor studenten. Om de verveling tegen te gaan gebruikt een groep studenten meer verdovende middelen. Moeten we ons zorgen maken? 

“Wanneer je al gebruik maakte van bepaalde middelen om je beter te voelen, is het logisch dat de lockdown gevolgen heeft voor je drugsgebruik. De verveling slaat toe en mensen gaan drugs gebruiken om zich prettiger te voelen. Op deze manier proberen ze de tijd te doden”, zegt Gijs van Houwelingen, preventiemedewerker bij Tactus verslavingszorg in Deventer. “Wat we zien is dat het gebruik toeneemt bij mensen die voor de lockdown zo nu en dan drugs gebruikten. Daarnaast vallen veel dingen weg uit het dagelijkse leven. Normaal gesproken worden we uitgedaagd om bepaalde verantwoordelijkheden op ons te nemen; we moeten op tijd op school zijn, leren voor tentamens en we hebben veel contact met anderen. Wanneer dit allemaal wegvalt wordt de drempel om het gevoel van verveling te verdoven met allerlei middelen, veel lager.”

Verslaafd 

Ook Jasper*, een twintiger die studeert in Zwolle herkent zich hierin. Hij raakte in de coronatijd verslaafd aan de drug 3mmc en zit nu in een afkicktraject. “Ik heb vanwege het coronavirus een tussenjaar genomen, waardoor er een gat vrij is gekomen in mijn agenda. Hierdoor was er meer ruimte om mij te vervelen en ben ik meer drugs gaan gebruiken. Mijn verslaving begon toen ik tien dagen in quarantaine zat. Vóór de coronatijd gebruikte ik drugs sporadisch, maar op dag zeven van mijn quarantaine verveelde ik mij heel erg. Op een gegeven moment haalde ik er wat drugs bij en dat hielp tegen de verveling. Daarna ben ik het vaker gaan gebruiken om de verveling tegen te gaan.” 

Onderzoek

Gedurende de eerste lockdown heeft het Trimbos instituut onderzoek gedaan naar de impact van het coronavirus en de coronamaatregelen op alcohol-, tabak- en drugsgebruik onder uitgaanders tussen de 16 en 35 jaar. Over het algemeen wordt er minder vaak en in mindere hoeveelheden alcohol gedronken. Ook het gebruik van stimulerende middelen zoals XTC, cocaïne en amfetamine is afgenomen. Dit komt waarschijnlijk doordat er niet kan worden uitgegaan. Psychedelische drugs zoals ketamine en 2C-B worden tijdens de lockdown relatief vaker gebruikt, deze drugs worden namelijk vaker thuis gebruikt. 

In principe lijkt het middelengebruik niet sterk toegenomen te zijn of zelfs afgenomen. Toch zijn er groepen studenten die meer drugs zijn gaan gebruiken tijdens de lockdown. “De druk op studenten was al hoog”, zegt Van Houwelingen. “Denk aan prestatiedruk, de financiële druk en de gevolgen wanneer je je studie niet haalt. Dit leidt ertoe dat studenten middelen gebruiken om te kunnen ontspannen en de druk niet te voelen. Over de hele linie zien wij dat de psychische gesteldheid van studenten onder druk staat en de lockdown drukt daar nog een extra stempel op.” Volgens Van Houwelingen zijn de studenten die al problemen ondervinden ontvankelijker om verslaafd te raken. Hierbij gaat het om studenten waarbij het gebruik van verdovende middelen een negatieve functie heeft, bijvoorbeeld om de stress te onderdrukken of om beter in slaap te kunnen komen. “Deze mensen hebben iets anders buiten zichzelf nodig om goed te kunnen functioneren.”

Zorgen

Jasper zijn verslaving heeft veel negatieve effecten op hem gehad. “3mmc zorgt ervoor dat je gewoon een paar dagen wakker bent. Dat kan variëren tussen twee of drie dagen, maar sommige mensen zijn zelfs zeven dagen wakker. Je wordt er heel gaar van, waardoor je maar blijft gebruiken. Ook ben ik door mijn gebruik enorm afgevallen; begin vorig jaar woog ik nog 100 kilo, maar nu zit ik op het randje van normaal gewicht aan de onderste zijde van het BMI-spectrum.” Jasper ziet niet alleen zijn eigen probleem, maar ook de problemen in zijn omgeving. “Ik maak mij zorgen om de mensen uit mijn omgeving en heb geen idee hoe zij eruit gaan komen. Ik weet dat het niet mag, maar ik was laatst op een feestje en toen kwam er een groep die drugs meehad. Zij zeiden dat ze de drugs bij mij weg moesten houden, maar ondertussen zie ik hen helemaal kapotgaan. Er wordt op mij gefocust, omdat ik ermee stop, maar ze hebben niet door hoe slecht ze er zelf aan toe zijn.”

Een gigantisch probleem

Jasper denkt dat op dit moment vooral studenten die naar huisfeestjes gaan drugs gebruiken. “En dan zou ik er beter aan kunnen toevoegen “studenten in Zwolle.” Zwolle is echt de hoofdstad van 3mmc. Ik ken meer mensen die het wel gebruiken dan mensen die het niet gebruiken. Deze drug is gewoon een vervanging voor bier, omdat het legaal en goedkoop is. Je kan je bij de kamer van koophandel inschrijven als drugsdealer van 3mmc. Het is een gigantisch probleem.”

Toekomst

In april vorig jaar sprak RTV Oost met Tactus over de vrees voor een toename van verslaafden door de lockdown.  Maar volgens Van Houwelingen zijn de aanmeldingen voor hulp nog niet sterk toegenomen. “Wel houden wij in gedachten dat er alsnog een toename van hulpvragen kan komen in de toekomst. Wanneer er op sociaal gebied weer meer mogelijk is, dan zie je iemand zijn problemen ook eerder. Het valt dan bijvoorbeeld op dat iemand meer is gaan gebruiken. Mensen krijgen dan van een ander te horen dat het niet goed gaat en ze er iets aan moeten doen. De gedachte is dat het op dit moment bij de verslaafden nog niet opvalt dat ze problemen hebben, omdat het nog goed verborgen kan blijven. Ook de omgeving ziet de problemen vaak nog niet, waardoor mensen niet gestimuleerd worden om hulp te gaan zoeken.”

Volgens Van Houwelingen is het nog lastig te zeggen wat de effecten van de coronacrisis precies gaan zijn op het aantal verslavingen. Hij denkt dat het nog een tijd kan duren voordat de resultaten echt goed zichtbaar zullen zijn. “Het is natuurlijk een situatie die we niet kennen. We weten dus nog niet wat het ons zal brengen, maar we staan klaar om extra aanmeldingen op te pakken. Wij willen op een laagdrempelige manier met studenten in contact komen. Als je hulp nodig denkt te hebben kan je altijd (anoniem) met ons bellen, wij denken met je mee en zoeken samen naar de juiste oplossingen om alles weer oké te maken. Wij staan voor je klaar.”

De Tactus Advieslijn is beschikbaar van 09.00 uur tot 17.00 uur en is bereikbaar via het centrale nummer van Tactus: 088 382 28 87.

*De naam Jasper is gefingeerd. Zijn echte naam is bekend op de redactie.