Een prachtig uitzicht, een mooie grasvlakte voor de deur en een rustige omgeving. Plots kondigt de gemeente aan dat ze recht voor je huis een huisartsenpraktijk met apotheek willen plaatsen. Wat doe je dan? Het overkomt de inwoners van de Zwettewei in Scharnegoutum.

(De inwoners die in dit artikel benoemd worden, blijven anoniem in verband met de veiligheid. Zij zijn bang bedreigd te worden of nare gezichten te krijgen als zij met naam en toenaam in het stuk komen te staan. De namen zijn bij de redactie bekend)

Met de toename van de druk op de huisartsenzorg en een tekort aan vervangers, is investering in praktijkuitbreiding van groot belang. “Twee huisartsen, die al ruim dertig jaar de medische zorg in de regio in stand houden, hebben nu moeite met het vinden van opvolgers. Zij geven de voorkeur aan een gezamenlijke praktijk,” reageert de woordvoerder van gemeente Sudwest-Fryslan. Bovendien geeft demissionair-minister Ernst Kuipers aan dat er op dit moment ruim 1750 patiënten per voltijd huisarts ingeschreven staan.

Uit onderzoek: ‘Balans in vraag en aanbod huisartsenzorg’, van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) blijkt dat het moeilijk is om vervangende huisartsen te vinden. Een belangrijke reden hiervoor is dat er voor startende huisartsen, uit de rest van Nederland, op dit moment voldoende mogelijkheden zijn om aan de slag te gaan in hun woonomgeving.

Bovendien houden zij ook rekening met de carrière van hun partner/gezin. Hierdoor wordt het voor hen moeilijker om te verhuizen naar een plek in bijvoorbeeld Friesland. Met als gevolg dat praktijkhouders steeds meer moeite hebben met het vinden van opvolgers.

Huisartsentekort

Op dit moment is het huisartsentekort in Friesland erg hoog. Uit onderzoek van kennisorganisatie Nivel blijkt dat 31 procent van de praktijken, die deelnamen aan het onderzoek, moeite hebben met het vinden van personeel. Daarnaast heeft het personeel, wat nu al aan het werk is, last van een zeer hoge werkdruk. 71 procent van de praktijken geeft aan een hoge werkdruk te ervaren onder de huisartsen. Dit geldt dan wel voor huisartsen die zelfstandig aan het werk zijn. Voor huisartsen die samenwerken binnen één praktijk merken ze een minder hoge werkdruk. Hierdoor is een gezamenlijke huisartsenpraktijk nog aantrekkelijker.

Wat betreft de zoektocht naar huisartsen verschilt Friesland aardig met het landelijk gemiddelde. Zo kwam het bijvoorbeeld bij 24 procent van de praktijken voor dat er een zogeheten ‘patiëntenstop’ plaats moest vinden, omdat er geen personeel was om de patiënten op te vangen. Om ervoor te zorgen dat de huisartsenzorg in Friesland kan blijven bestaan, moet er een plek komen waar deze praktijkondersteuners terecht kunnen. De grote grasvlakte aan de Zwettewei moet plaatsmaken voor een huisartsenpraktijk waar ruim 4500 patiënten dagelijks terecht kunnen en de huisartsen uit Boazum hun werkzaamheden kunnen verrichten. Alleen zijn daar de meningen aardig over verdeeld.

Denk aan de toekomst

De Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) benadrukt het belang van een fysieke plek voor huisartsen: “We kunnen niet meer huisartsen opleiden, als er simpelweg geen plek voor ze is.” Dat er daadwerkelijk een plek moet komen, is niet alleen belangrijk voor de huisartsen. Het personeel wat de huisartsen ondersteund, kan ook niet meer worden opgeleid als er geen praktijk komt. “Gemeenten, zorgverzekeraars en hun koepels zijn de partijen die een cruciale rol hebben in het zorgen voor toekomstbestendige en betaalbare huisvesting. Daarmee helpen ze niet alleen huisartsen, maar ook zichzelf en de patiënt,” aldus de LHV.

Daarnaast vindt de gemeente Sudwest-Fryslan de huisartsenzorg van groot belang: “We streven naar bereikbare en goede zorg voor al onze inwoners. Daarom is een huisartsenpraktijk heel belangrijk.”

Acht locaties

Voordat de Zwettewei als locatie was uitgekozen, heeft de gemeente verschillende overleggen gehad over andere bruikbare locaties. In totaal heeft de gemeente gekeken naar acht verschillende locaties in Scharnegoutum die geschikt leken voor de bouw van de praktijk. Deze locatie zijn onder andere: de Legedyk, Mastenbroek, Scharnegoutum-Noord en aan de Zwettewei. Om problemen met rioleringen, monumentale panden en fileveroorzaking in het dorp te voorkomen, leek de locatie aan de Zwettewei het meest geschikt en daarom kiest de gemeente voor een plek die wellicht het aanzicht van het dorp verandert.

Huisarts in het dorp

Terwijl enkele bewoners het niet eens zijn met de plannen voor het bouwen, heeft de meerderheid van de inwoners van Scharnegoutum geen moeite met een nieuwe huisartsenpraktijk in het dorp. Zo zegt Annet: “Alles verandert in de wereld, het is een mooie innovatie voor het dorp. Mijn huisarts zit nu in Boazum, maar ik ben echt heel blij als hij straks tegenover mijn huis zit. Dan kan ik er gemakkelijk heen als ik me niet lekker voel.” Hans, de buurman van Annet, voegt daaraan toe: “Een grote groep mensen hier uit Scharnegoutum gaat al naar de huisarts in Boazum en kan straks makkelijker naar de dokter, omdat één van de huisartsen hier in de praktijk komt.”

De bewoners aan de Zwettewei die liever geen huisartsenpraktijk voor hun deur zien verschijnen hebben een betere optie voor een locatie voor de praktijk gevonden. Namelijk in het zuiden van Scharnegoutum, op het bedrijventerrein aan de Trekdyk. Op het veld tussen Sneek en Scharnegoutum zou volgens hen genoeg ruimte zijn voor een huisartsenpraktijk met apotheek. “Voor bewoners is dat een rustige locatie en hebben ze geen last van de drukte door het vele verkeer, daarnaast is de weg daar ook een stuk beter geregeld. Ze hebben bijvoorbeeld een fietspad en een brede weg,” benadrukt Anne.

Weg met dat uitzicht

 “Laat ik voorop stellen dat we niet tegen het bouwen van de nieuwe praktijk zijn, maar dat we het niet eens zijn met de locatie waar het gebouw komt te staan,” vertelt Anne, wiens uitzicht verandert als de praktijk er komt. “We hebben allemaal hier in deze straat vrij uitzicht en dan komt er ineens zo’n groot gebouw voor je huis te staan.” Niet alleen het uitzicht ligt voor de bewoners gevoelig, ook het verkeer wat gaat toenemen levert de bewoners verschillende ergernissen op.

Zodra je de N354 richting Sneek afrijdt om de Zwettewei op te rijden, lijkt het nog vrij onschuldig. Je betreedt een rustig weggetje, waar alleen het verkeer komt van de bewoners die aan de Zwettewei wonen of de gasten die hen bezoeken. Al het tegenliggende verkeer  zie je aan komen en daarnaast zie je alles wat er om je heen gebeurt.  

Als je eenmaal vanaf het rustige bestemmingsweggetje van de Zwettewei richting de N354 rijdt, ontstaat het probleem: “Zodra je voor de kruising staat, zie je niet meer welk verkeer er vanaf de rechterkant aan komt rijden,” zegt Hans. “Er staat namelijk een bestemmingsbord, dat het zicht blokkeert. Als straks de huisartsenpraktijk hier staat, is het heel gevaarlijk om hier oudere mensen met een slechter reactievermogen weg te laten rijden. ”

“Er moet nog een hoop gebeuren voordat de huisartsenpraktijk er echt zou kunnen komen,” zegt Anne. “Niet alleen het kruispunt aan de N354 en de bestemmingsweg zijn gevaarlijk, ook de weg is te smal om met twee auto’s naast elkaar te kunnen rijden. Zodra je elkaar moet passeren, moet één van de bestuurders van de autoweg. Als het dan die avond heeft gevroren of is het glad op de weg, is het dus een onmogelijke opgave om weer op die weg te komen,” merkt Anne op. 

Oplossing

Hoewel de huisartsenpraktijk met apotheek er nog niet staat, zijn de meningen in het dorp toch verdeeld. De dorpelingen die aan de Zwettewei wonen hebben liever niet dat de praktijk wordt geplaatst, terwijl de rest van de bewoners van Scharnegoutum niet kunnen wachten tot ze het zorgcomplex kunnen bezoeken. Voor nu is het wachten op de architect en huisartsen tot zij hun aanvraag hebben ingediend om het bestemmingsplan van de grasvlakte te veranderen.