HARDERWIJK- Het is de avond van 11 november: Sint-Maarten. Her en der flikkeren enkele lichtjes van lampionnen door de straten. Waar vroeger rijen met kinderen stonden en deur na deur openzwaaide, is het vanavond opvallend stil in Stadsdennen. ‘Eerst was het drukker, maar ik denk dat het door de armoede minder is geworden.’

De bel rinkelt en een kleine groep kinderen verschijnt voor de deur. ‘Sint-Maarten, Sint-Maarten, de koeien hebben staarten,’ zingen ze uit volle borst. De vrouw in de deuropening, Rahela, overhandigd de kinderen glimlachend een handje snoep, wanneer zij uitgezongen zijn. Als de kinderen vertrekken, vertelt ze: ‘Ik doe elk jaar mee, maar, dit jaar zijn er minder kinderen langsgekomen. Ik denk dat het nu maar een stuk of drie, vier groepen waren. Elk jaar worden het er minder. Ik heb geen idee waarom dat zo is. Wel blijf ik het leuk vinden om mee te doen. Toen mijn kinderen jong waren, liep ik ook altijd met hen mee.’

Hoge prijzen
‘Wat Sint-Maarten zo leuk maakt, is dat alle culturen meedoen,’ zegt een moeder die met haar kinderen meeloopt. Ze wijst naar de kinderen die verderop in het donker staan te zingen met hun lampionnen. ‘Lekker met zijn allen in het donker met een lampionnetje aan,’ vervolgt ze met een glimlach. Wel merkt zij een verschil: ‘Vroeger waren er veel meer kinderen op straat: dan stond er een hele rij voor de deur. Dat zie je tegenwoordig bijna niet meer, er doen minder mensen mee. Ik denk dat het door de armoede ook minder is geworden.’ Een andere buurtbewoner merkt ook dat prijzen een rol spelen in de sfeer van deze avond. ‘Snoep is echt duur geworden, alles wordt duurder,’ zegt ze hoofdschuddend, ‘Een pot Haribo kost nu al bijna negen euro en dat kan voor sommige mensen echt te veel zijn. Misschien is dat ook een reden dat er minder mensen meedoen.’

WOC de Aanleg
De kinderen uit groep 1 en 2 van de basisschool Dominicus Savio liepen in de ochtend al een rondje in het wijkontmoetingscentrum De Aanleg. Zij liepen toen met de lampionnetjes die zij in de afgelopen weken zelf hadden geknutseld. ‘De hele school doet elk jaar mee, het is een traditie,’ vertelt een moeder van één van deze kinderen. 

 Minder huizen doen mee
’Heel veel mensen doen de deur niet meer open, en dan lopen we door naar het volgende huis. Het is jammer, want zo verdwijnt de sfeer.’ Vertelt een moeder van de kinderen. Het licht uit, de deur dicht, en hopen dat de volgende deur wel opent. Het zorgt voor teleurstelling, maar een aantal kinderen blijven hoopvol. ‘Kom, we gaan zingen,’ moedigt een jongen zijn vriendjes aan als ze bij een nieuwe voordeur staan.  Even is het stil, dan gaat de deur open en er verschijnt een lachende bewoner. ‘Jammer dat er steeds minder kinderen aanbellen,’ zegt de bewoner nadat de kinderen zingend verder zijn gelopen. ‘Vroeger was het veel gezelliger omdat er gewoon meer kinderen waren. Desondanks blijf ik elk jaar gewoon opendoen, het is en blijft een feest voor de kinderen.’

Feest
Volgens onderzoek van het Meertens Instituut speelt een afname in religieuze tradities en een verschuiving in culturele prioriteiten een rol aan de verminderde populariteit van Sint-Maarten. In sommige regio’s waar Sint-Maarten traditioneel werd gevierd, is het feest minder zichtbaar geworden. Dit draagt bij aan een neerwaartse spiraal van de populariteit en deelname. Of het komt door de stijgende prijzen, veranderende tijden of door de invloed van andere tradities en feesten, het blijft desondanks een geliefd feest onder jongere kinderen.