Om nea wer te ferjitten – de kracht van Fryslân

 

Op deze zonnige lentedag zitten ze met zijn tweeën op het bankje. Hun glimlach straalt nog net niet zoveel als de zon en het geschater is aan de andere kant van de stad te horen. De zachte golven klotsen tegen de met mos beklede wal aan. Een enkele hond rent langs om te genieten van de spetters water die van de fontein afkomen en samen turen ze de horizon tegemoet.

Dit klinkt wellicht als een liefdesverhaal, maar niets is minder waar. De twee hebben elkaar ontmoet op een busreis. Allebei zonder eigen gezelschap zijn ze aan die reis begonnen. De vrouw, afkomstig uit Drachten, een groot dorp in Friesland, reist met haar 72 jaar nog steeds Europa door. Ze bezoekt de witte stranden aan de Middellandse Zee, ze skiet van de witte bergen in Oostenrijk af en ze bezoekt de toeristische hoogtepunten van Italië.

De man, afkomstig uit Uden, een prachtige stad in Brabant, is minder bekend met dit soort grote reizen. Hij trekt zijn Franse petje recht, verwisselt zijn leesbril met een ietwat grotere zonnebril en poetst zijn leesbril schoon. Hij trekt graag het land door via dit soort busreizen, dit doet hij altijd alleen. ‘Eenmaal onderweg raak je toch wel met mensen in gesprek,’ grinnikt de man terwijl hij over de haven tuurt.

De twee reizigers belandden naast elkaar in de bus. Ze schudden elkaar de hand en stelden zichzelf aan elkaar voor. ‘De busreis duurde wel een aantal uur, dus je werd eigenlijk gedwongen om met elkaar te praten,’ vervolgt de man in zijn verhaal. ‘We hadden het zelf ook nooit verwacht toen we die reis in gingen, dat we er zo’n goede vriendschap aan over zouden houden.’ De busreis, die ongeveer drie uur duurde, was voor hen het begin van de vriendschap. De klik was er vanaf het eerste moment en de klik is nooit weggegaan.

De connectie die er tussen de twee is, kan als bijzonder ervaren worden. De man had tijdens de reis aangegeven een keer volledig wat anders te willen zien dan het zuiden van het land. Weg van de worstenbroodjes, weg van carnaval en zelfs even weg van het Philips-stadion. Hij had niet verwacht dat hij het in zou ruilen voor Fryske dûmkes, Visserijdagen en het Abe Lenstra-stadion, maar dat weerhoudt hem niet van het hebben van een goede tijd in het hoge noorden.

De vrouw is altijd gewend geweest om mensen de hoekjes van het klein doch fijne Fryslân te laten zien. Sterker nog, ze werd er altijd voor betaald. Tot voor kort was zij taxichauffeuse van één van de grootste taxibedrijven binnen de provincie. De kans is groot dat de lezer haar wel gezien heeft na een avond stappen, een groot feest of gewoon om de eigen auto een keer te laten staan voor die ene goede parkeerplaats.

De twee besloten contact te houden. Hoewel dit contact licht verwaterde na een aantal maanden, had de vrouw nog steeds onthouden hoe graag de man een keer iets van boven de rivieren wilde zien. Nadat zij haar pensioen bij de taxicentrale ingediend had, besloot ze dat zij privé-taxichauffeuse kon gaan spelen voor de man in kwestie. Na een paar korte belletjes stond de Friese week vast en de man ging op zijn route naar het Friese hoofdkwartier, althans, volgens de vrouw.

De vrouw woont in Drachten best lytsk, dus om het comfort van beide op peil te houden besluiten ze dat de man voor een week in het Van der Valk-hotel blijft logeren. De vrouw wacht de man geduldig op bij het hotel om hem te verwelkomen, weliswaar met wat grijzer haar dan wanneer zij elkaar leerden kennen, wanneer ze een auto van haar voormalige werkplaats langs ziet rijden. Ze zwaait naar de ex-collega die in de auto rijdt, waarna de auto tot stilstand gebracht wordt. De man stapt uit, met twee zware koffers, een kleine rugzak en zijn wandelstok. Het avontuur begint nu echt.

De Friese trots die de vrouw ervaart begint al in te trekken bij de man. Ze neemt hem niet alleen mee langs alle toeristische hoogtepunten, voor zover Friesland die nog heeft, maar juist ook langs de local spots. De vrouw heeft geen navigatie-apparaat nodig; ze weet de hele provincie, inclusief alle provinciale, auto- en snelwegen uit haar hoofd. ‘Je kan mij op een willekeurige plek in de provincie achterlaten, ik zal altijd de weg naar huis kunnen vinden.’

Voor de man werkt dit net wat anders. ‘Ze zeggen altijd dat tegenpolen elkaar aantrekken, dat is hier ook wel het geval,’ grinnikt hij terwijl de zonnebril weer omgeruild wordt met de leesbril. ‘Ik weet in Uden nog net het einde van mijn straat te bereiken zonder navigatie, daarna ben ik direct verdwaald.’ De vrouw vult aan: ‘Daarom is het maar goed dat ik achter het stuur zit en jij niet,’ lacht ze wanneer ze hem een speelse duw geeft.

Het hoogtepunt voor de man tot nu toe was toch wel het bezoek aan het Abe Lenstra-stadion, in hartje Heerenveen. Hoewel de man ‘uiteraard’ een PSV-supporter is, vindt hij het prachtig om andere voetbalstadions te bezoeken. Hun reis eindigt in het pittoreske Staveren. ‘Een stad met een hart van goud, een prachtige historie en een nog prachtigere haven,’ zoals de vrouw de stad omschrijft.

Samen toeren ze de hele provincie door. Her en der maken ze een tussenstop of doen ze het wat rustiger aan, aangezien de man kort voor de reis een val heeft gemaakt waardoor hij enigszins slecht ter been is. Dit weerhoudt hen echter niet van het maken van een prachtige reis. Ze stoppen langs alle elf steden, ze noemen het dan ook de auto-Elfstedentocht, met een knipoog gericht op de officiële schaatstocht met al haar vervangende edities. ‘We hebben nog net geen stempelkaart bij ons,’ grapt de vrouw terwijl ze haar hand boven haar groene ogen houdt om de weerkaatsing van de zon op het water tegen te houden. De originele rit eindigt in Leeuwarden, maar voor de twee reizigers eindigt de rit in Staveren.

‘Hoewel de stad zelf misschien niet zoveel te bieden heeft als Leeuwarden of Sneek qua winkels en restaurants, is dit een perfecte plek om even lekker tot rust te komen. Ieder hoekje van de stad heeft weer iets, zelfs de ‘lelijke’ vissenfontein, die haar eigen kracht heeft. Je kan hier overal heerlijk terecht, op het terras of gewoon op een bankje, om te genieten van de wind en het water, het perfecte einde van een drukke, volmaakte week.’

Samen zitten ze daar op het bankje. De glimlach op hun gezicht verschijnt alsmaar meer wanneer zij hun reis aan het herbeleven zijn. Ze bekijken de foto’s die ze samen gemaakt hebben, met als klap op de vuurpijl de foto op de rand van de visfontein, die met haar straaltjes water zorgt voor een verfrissend windje langs de havenkade. “Zo zie je maar dat liefde voor reizen en liefde voor een provincie samen kunnen komen in een onvergetelijke reis. Om nooit meer te vergeten. Om nea wer te ferjitten.”