Het hangjongerenprobleem in de Lelystadse wijk De Kempenaar laat nog steeds zijn sporen achter en vooral bij Kindcentrum Het Mozaïek. Vorig schooljaar werden 144 ruiten vernield, met een financiële schade van €10.000,-. Als reactie voerde de gemeente eind augustus een samenscholingsverbod in, maar na drie maanden besloot waarnemend burgemeester Ineke Bakker deze maatregel niet te verlengen. Desondanks ervaart een andere basisschool buiten de wijk dit schooljaar ook overlast van hangjongeren. 

Het afgelopen schooljaar was het eerder een uitzondering dan normaal dat Het Mozaïek de nacht doorbracht zonder schade. ,,Dagelijks zaten ze hier’’, vertelt directeur Erik van Faassen. ,,En dat was zelfs zo extreem dat ouderraadsvergaderingen hier niet meer gehouden werden, omdat die hangjongeren mensen bedreigden en zorgden voor overlast. De ouders gingen bij hen thuis vergaderen, want op school voelden zij zich niet meer veilig door jongeren die hier rondhingen.’’ 

Tussen die jongeren zaten ook oud-leerlingen van Het Mozaïek. Die na hun basisschooltijd in de verkeerde groepen terecht kwamen. ‘’In zo’n groep zijn er normen, dan moet je gekke dingen doen om stoer te zijn en in de pikorde omhoog te gaan. Van de wijkagent heb ik gehoord dat er 20 verschillende groepen zijn in Lelystad, die ook naar elkaar toe negatief doen en elkaar uitdagen. Die jongeren proberen bij de leiders in een goed blaadje te komen.’’ 

Bange ouders  

Ondanks de overlast die de basisschool heeft gekend, houden de ouders van leerlingen van het Mozaïek de kaken stijf op elkaar. Een van de leerkrachten, Bouchra, snapt waarom zij er niets over kwijt willen. ,,Zij zijn bang dat je de volgende bent wanneer je je mond opendoet. Een bewoner heeft er laatst wat van gezegd en de buurvrouw hier op de hoek ook, en daar hebben ze alle ramen van ingegooid.” Binnen het kindcentrum zit er naast het basisonderwijs ook een buitenschoolse opvang en ook zij werden lastiggevallen. ,,Als wij voelden dat de hangjongeren iets zouden doen op het schoolplein, dan haalden we de kinderen naar binnen’’, vertelt hoofd BSO Monique Posthumus. ,,Ze wilden de kinderen niet lastigvallen, maar ze wilden ons lastig vallen. Die hangjongeren gingen dan voor het raam staan en ons filmen. We belden dan de politie, maar die kwamen niet of veel te laat.” De politie zelf wilde niet ingaan op de beschuldigingen. ,,Vanwege de capaciteit zijn verzoeken tot wederhoor niet te honoreren en gaan wij nooit op in.’’  

Rechtszaak 

Niet alleen de school werd geteisterd door overlast, maar ook omwonenden hebben last van de hangjongeren. ,,Ik laat mijn kinderen hier spelen, maar die worden dan gepakt door een van die oudere jongens’’, vertelt een bewoner, die anoniem wil blijven, naam bij de redactie bekend. ,,De eerste twee keer bel ik de politie, maar op een gegeven moment denk ik ammehoela, de volgende keer pak ik het zelf aan, want de politie is altijd te laat als ze komen.” Ook hier wilde de politie niet op reageren. Een andere ouder, die ook anoniem wil blijven, heeft ook ervaren dat de politie te laat was. ,,Mijn dochter van 16 is in elkaar geslagen door een van die jongens. Die loopt nu met een enkelband en moet voor de rechter verschijnen.’’ Op 31 oktober was de rechtszaak en de jongen is veroordeeld voor poging tot zware mishandeling. 

Samenscholingsverbod 

Sinds afgelopen zomer heeft de gemeente Lelystad samenscholingsverbod ingesteld en dat had meteen zijn effecten. ,,Iedereen verbaast zich erover dat het nu relatief rustig is. Normaalgesproken kwamen de mensen hier op maandagochtend en was er weer vandalisme gepleegd, er zijn vorig jaar maar liefst 144 ruiten ingeslagen. Maar nu gebeurt hier eigenlijk niets meer.’’ De directeur was er zelf niet bij, maar leerkrachten en ouderraadsleden zijn wel verbaasd over de gang van zaken. ,,Vorig jaar durfden we niet te vergaderen in de school, omdat de hangjongeren het echt op ons hadden gemunt’’, zegt ouderraadslid Annette. ,,Nu zou het wel weer kunnen, maar we voelen ons er nog niet veilig bij.’’ Ondanks het onveilige gevoel ziet waarnemend burgermeester Ineke Bakker geen reden om het samenscholingsverbod in stand te houden. ,,Het is een stuk rustiger geworden op de drie plekken. Het aantal klachten is heel erg verminderd. We kunnen concluderen dat het heeft gewerkt.” 

 Is het probleem verplaatst?  

Hoewel het verbod een passende maatregel lijkt te zijn, is het hangjongerenprobleem daarmee nog niet opgelost. ,,Ze zitten nu bij De Schakel, laatst sprak ik een collega daar. Zij heeft die hangjongeren daar aangesproken op hun gedrag. Aan het einde van de dag waren haar autobanden lek geprikt en was er een ruit ingeslagen met een baksteen.’’ De directrice van De Schakel erkent dat ze last hebben van de hangjongeren, maar is voorzichtig met de uitspraak van Van Faassen dat het dezelfde jongeren zijn die nu bij hen overlast veroorzaken. ,,Ik kan niet zeggen. Van oh nou hebben wij die groep, dat vind ik niet’’, zegt directrice van basisschool De Schakel Heleen Wijnoud. Of het nu dezelfde hangjongeren zijn die bij De Schakel rondhangen of niet, de directrice vindt het geen veilige situatie. ,,Als we die jongelui zien lopen op het schoolplein, bellen we al de politie. Zij willen zicht krijgen op welke jongens dat zijn en wat ze hier doen.” Ondanks de hangjongeren die zich bij de Schakel bevinden ontkent waarnemend burgermeester Ineke Bakker dat het probleem zich nu elders voordoet. ,,Het aantal klachten is heel erg verminderd en het is niet zo dat de groep zich in z’n geheel verplaatst heeft.’’  

Educatieve zorg   

Van Faassen is sinds dit schooljaar aangesteld om het Kindcentrum naar een hoger niveau te tillen. Hij moet zorgen dat de school weer bekend gaat staan als een kwalitatief goede onderwijsinstelling. ,,Ik werk hier, omdat ik graag van betekenis wil zijn voor het onderwijs. Kinderen verdienen het beste onderwijs en als directeur a.i. kan ik scholen helpen op het onderwijs op een hoger plan te brengen. Het is een hele mooie uitdaging en ik kan hier van betekenis zijn. Het Mozaïek heeft een predicaat van de inspectie als een zeer zwakke school. We moeten beter lerend handelen, kinderen beter in beeld houden en leren hoe we bepaalde maatregelen moeten nemen. Als wij het onderwijs goed organiseren met goede leerkrachten, dan kun je de leerlingen hier een veilige omgeving bieden waar de kinderen ook in ontwikkeling komen en waar ze dingen echt leren.’’ Die veilige omgeving lijkt er op dit moment te zijn, want sinds het samenscholingsverbod zijn er geen hangjongeren meer gesignaleerd op het Mozaïek.