Geen ouders, geen onderdak: ‘Wat moet je doen om gehoord te worden?’
Annica (20) zit op een comfortabele grijze fauteuil aan de eikenhouten eettafel in haar appartement. Een jaar geleden trok ze in het appartement, nadat een gulle man haar verhaal had gelezen in de krant. Met een dromerige blik kijkt ze de woonkamer rond en vertelt ze over het rijtjeshuis waar ze een aantal jaar geleden nog met haar ouders woonde. ‘We hadden een grote tuin en spendeerden daar veel tijd. Met mijn ouders speelde ik vaak van die ouderwetse spelletjes, zoals Mens erger je niet en Pesten. Juist die spelletjes hebben nu een grote betekenis achtergelaten.’
Het is een zonnige ietwat frisse dag. Annica van Eekeren woont aan een drukke hoofdstraat. In het appartement van Annica is het warm. De zon schijnt volop de woonkamer binnen. De grijsharige kat met de naam Scooter, komt nieuwsgierig om de hoek kijken wie er haar stulpje is binnengewandeld. Eén blik door de kamer maakt al duidelijk dat de kat hier een heerlijk leven leidt.
Het laatste cadeau
‘Dat ik hier nu woon heeft allemaal te maken met wat er de afgelopen jaren is gebeurd.’ Het is mei 2018 wanneer, Rob, de vader van Annica te horen krijgt dat hij blaaskanker heeft. De chemo wordt gestart en in oktober van dat jaar wordt hij schoon verklaard. Rob is een hardwerkende man met zijn eigen bedrijf. Na de chemo gaat hij al snel weer aan het werk. In juli 2019 heeft Rob een controle in het ziekenhuis. De boodschap is hard: de kanker is weer terug. ‘Ik heb het lang niet willen geloven dat hij ziek was. Ik dacht tot het einde dat het nog goed zou komen.’
Ondanks de ziekte van haar vader, weet Annica in het eerste jaar van haar studie, International Business, haar propedeuse te halen. Op de avond van haar propedeuse-uitreiking, krijgt Annica van haar vader een auto cadeau. ‘Mijn vader en ik hebben die avond in mijn Fiat 500 gezeten, gelachen en gepraat. In de avond kreeg hij een dosis morfine. Ik heb hem die avond voor mijn neus zien overlijden in de tuin. Een jaar en twee maanden na de diagnose was hij weg. Het was te lang voor hem, maar te kort voor mij.’
Muziek in de woonkamer
Terwijl Annica over haar vader praat zit ze te wiebelen op haar stoel om de zon, die in haar gezicht schijnt, te slim af te zijn. Ze vertelt dat haar moeder, Sandra, na het overlijden van haar vader ervoor zorgde dat het bedrijf werd afgesloten. Alle bankgegevens werden met Annica gedeeld en ook keek haar moeder of ze op het huurcontract kon komen te staan. ‘Mijn moeders grootste angst was dat ik er alleen voor zou komen te staan.’ Twee weken voor het overlijden van Rob heeft Sandra een darmperforatie in het ziekenhuis. Er blijkt een grote tumor te zitten, die met succes wordt verwijderd. Toch neemt Sandra voor de zekerheid preventieve chemo.
Op een avond in november zijn Annica en haar moeder beiden thuis. De vriend van Annica komt langs. Hij en Annica besluiten boven een serie te gaan kijken. Het is half 9 wanneer ze naar beneden gaan voor wat eten. ‘Mijn moeder had hard de muziek aan staan. Ik deed de deur van de woonkamer open en zag haar liggen op de grond. Robin begon meteen met reanimeren en zei dat ik 112 moest bellen. Ik weet niet meer wat daarna is gebeurd, want het moment ging als een waas aan mij voorbij.’ Tussen het overlijden van vader en moeder zat twee maanden.
Veel regelen
Op de kast naast de hoekbank staat een zilverkleurig lijstje met een foto van Annica en haar ouders. Alle drie staan ze er met een grote glimlach op. De kat klimt op de kast, lijkt even naar de foto te kijken en springt er vervolgens weer vanaf.
‘Het verliezen van mijn beide ouders in zo’n korte tijd was zwaar, maar veel ruimte voor mijn verdriet had ik op dat moment niet. Er moest namelijk van alles geregeld worden. Zo moest ik abonnementen opzeggen, verzekeringen bellen en voor mijzelf een nabestaandenuitkering aanvragen.’ Het was de moeder van Annica niet gelukt om Annica op het huurcontract te krijgen, aangezien zij volgens de wet geen duurzaam huishouden hadden. Annica stuurt daarom een mail naar de woningbouwvereniging met de vraag of ze tot augustus in het huis mag blijven. ‘Ik wist dat ik een termijn had en dacht dat ik daarna geholpen zou worden aan een andere woonruimte.’
Geen hulp
De woningbouwvereniging geeft Annica daarentegen geen urgentieverklaring voor een andere huurwoning, omdat ze vinden dat ze ook in een studentenhuis kan wonen. ‘Studenten staan volop in het leven, terwijl ik aan het rouwen ben om wat ik heb verloren.’Annica vecht voor het recht op een eigen huis. Ze gaat zelf opzoek naar een woning, maar de woningnood is op dat moment al groot en bij lotingen komt ze niet hoger dan plek 7. Bij familie kan ze niet terecht. ‘Ik wilde tot rust komen, maar kreeg daar de tijd niet voor.’
Wanneer ze op RTL Nieuws het verhaal leest van Sammy-Jo, die in een soortgelijke situatie zit, besluit ze een bericht achter te laten. Annica wordt opgebeld om haar verhaal te delen op de website. Haar boodschap: de overheid en woningbouwverenigingen moeten samenwerken om verandering mogelijk te maken. Door de media kwam Annica in contact met een man die een appartement aan haar wilde verhuren. ‘Ik heb gewoon geluk gehad, maar er zijn zoveel jonge mensen die dat niet hebben. Het enige wat ik kan doen is mijn verhaal vertellen en hopen dat de politiek het leest. Op deze manier hoop ik een stukje verandering te bewerkstelligen.’ Inmiddels woont Annica al twee jaar samen in het appartement met haar vriend Robin.
Hoe kan het dat een meerderjarig kind niet in het ouderlijk huurhuis mag blijven wonen, na het overlijden van de ouders?
Er gelden specifieke voorwaarden voor een meerderjarig inwonend kind om in het ouderlijk huurhuis te kunnen blijven wonen. Zo moet je onder andere voldoende financiële middelen hebben om de huur te kunnen blijven betalen. Daarnaast moet je over een huisvestingsvergunning beschikken, in de gebieden waar dit verplicht is. Als ouders en kind kan je een schriftelijk verzoek indienen bij de verhuurder om een medehuurder te erkennen. Daarbij moet er sprake zijn van een duurzame gemeenschappelijke huishouding. Dit is er wanneer samenwonende partijen van plan zijn in de toekomst samen te blijven wonen en financieel voor elkaar te zorgen. Op jonge leeftijd is het wonen met ouders niet duurzaam, omdat het kind op een bepaald moment het huis uit gaat. Hierdoor moeten inwonende meerderjarige kinderen na het overlijden van de ouders de huurwoning verlaten. De Woonbond is een Nederlandse vereniging, die op komt voor de belangen van huurders en dus ook voor kinderen die in dergelijke situaties zitten.
Altijd bij elkaar
‘Mijn vader motiveerde mij en zorgde ervoor dat ik trots op mijzelf was. Hij maakte mij tot een goed persoon. Ik mis hem in zijn aanwezigheid. Ik mis zijn vertrouwde stem.’ Waar haar vader soms streng kon zijn, begreep haar moeder haar erg goed. ‘Ik mocht alles met haar delen. We deden veel samen. Ik was het middelpunt en mijn ouders stonden om mij heen.’ Haar stem breekt en ze veegt de tranen uit haar ogen. ‘Met heimwee kijk ik terug op mijn jeugd.’ De herinneringen aan vroeger, brengen haar terug naar toen. Naar de tuin, naar haar ouders. Met vochtige ogen en een dappere glimlach kijkt ze op, de felle zon in.
Misschien vind je deze artikelen ook wel interessant:
”We dachten een goede oplossing te hebben voor de woningnood”
Een huurwoning vinden in Overijssel: ‘Het is best wel demotiverend’