Emmermeer – Er hangt een donkere wolk van criminaliteit boven Emmermeer. In 2023 alleen al waren er in totaal 296 misdrijven, volgens het politierapport van Zuid-Oost Drenthe. Zij zijn van plan om minimaal 5% van dit aantal te verminderen. Een van deze ambitieuze blauw geklede kopstukken is Mirjam Albayrak-Selles, wijkagent van Emmermeer. “Ik probeer een bekend gezicht te zijn voor de buurt.” 

De criminaliteitscijfers verbazen Mirjam niet, “Criminaliteit vanuit het westen verschuift naar de provincie.” Volgens haar zorgt dit voor steeds meer frustraties binnen de wijk. “Door minder bezetting, kunnen wij daar minder direct op zitten dan in bijvoorbeeld Rotterdam.” Dit zorgt ervoor dat de buurtbewoners van de van origine volksbuurt Emmermeer lijdzaam moeten toekijken hoe hun vertrouwde buurt langzaam in een broedplaats voor criminaliteit verandert. Mirjam spreekt zelf van onmacht. “Door een spreekuur te organiseren bij de Meerstede, een buurthuis in de wijk, probeer ik de bewoners ervan te overtuigen dat er wél iemand voor ze is. En dat ik aanspreekbaar ben.”

Werkdruk

Mirjam werkt het liefst direct met de mensen, “Dat is het leukste van mijn baan.” Ze merkt echter dat het steeds moeilijker wordt om mensen in de wijk te bereiken. “Ik ben in Borger begonnen als buddy van een andere wijkagent, toen waren we met z’n tweeën. Het was veel makkelijker om meer in de wijk te zijn en bij mensen thuis langs te gaan.” Buurtagenten krijgen steeds meer papierwerk en nemen soms het werk van de politie over, “Je merkt overal de tekorten, waardoor je altijd paraat moet staan voor steeds heftig wordende omstandigheden.” Deze omstandigheden zijn, volgens haar, te voorkomen door extra in te zetten op preventie: “En daar zijn we nu hard mee bezig.”

Kritische blik

Het woord preventie komt ook veel terug in het politiebeleidsrapport, met prioriteit op ondermijning van criminaliteit onder jongeren en woonoverlast. Het rapport spreekt van een stijging in aanmeldingen door een steeds inclusievere samenleving. Mensen met een zorgachtergrond worden midden in de maatschappij geplaatst samen met jonge gezinnen. Vooral tijdens de zomerperiode zorgt dit voor minder tolerantie. “Door bezuinigingen en het weghalen van kritieke en belangrijke zorgplekken voor bepaalde zorgvragers hebben zij geen plek om ergens heen te gaan, dit zorgt dan weer voor meer overlast omdat de meeste mensen tijdens die periode vakantie vieren en veel meer thuis zijn.” Mirjam is zelf bang dat dit probleem zich op ten duur gaat uitbreiden of juist heftiger wordt door vernieuwingen vanuit Lefier.

Twee werelden

Blokje Om is een verduurzamingsproject vanuit de Woonstichting Lefier. De oorspronkelijke bewoners komen weer terug na de renovaties en mogen daar zo lang blijven wonen met de huur die zij voor de renovaties ook betaalden. Zodra zij de deur van het huis definitief sluiten en er nieuwe bewoners inkomen, gaat de huurprijs omhoog. “Door Blokje Om van Lefier komen die twee werelden steeds dichter op elkaar te wonen,” Mirjam verwijst naar de oorspronkelijke bewoners en de nieuwe jonge gezinnen. “We verwachten dat de meldingen van overlast hierdoor oplopen.”

Zien en gezien worden

Een andere doelgroep waar Mirjam zich zorgen over maakt zijn de jongeren in de wijk. Uit een onderzoek van RTL Nieuws blijkt dat 1100 jongeren tussen de leeftijd van 8 tot 23 jaar in de drugscriminaliteit belandt. In Emmermeer heeft 12,6% van de jongeren kenmerken om in de drugscriminaliteit terecht te komen. Mirjam vindt het hoog tijd om dit probleem aan te pakken, maar geeft aan dat jongeren de politie liever op afstand houdt. “Sommige jongeren zijn helaas al te ver in het proces in het criminele circuit en hebben op erg jonge leeftijd al een strafblad. Dan moet ik ook gewoon keuzes maken en hoe donker het ook klinkt: die jongeren moet ik laten gaan.”
De meeste mensen in de wijk Emmermeer komen van een lager komaf: “Veel jongeren groeien op met helemaal niks”, de interesse in snel geld verdienen vindt Mirjam dan ook niet gek. “Wanneer je dan jezelf vergelijkt met iemand die op straat loopt te flaneren met dure auto’s of een Rolex, terwijl je zelf niks hebt. Dan snap ik wel dat het gaat borrelen.” Vaak nemen jongeren voorbeeld aan de mensen die zij om zich heen zien. “Vooral omdat deze jongens uit dezelfde buurt komen, dan denken ze vaak: ‘oh, het kan dus wel’.”

Deze ontwikkelingen zorgen ervoor dat de wijk een broedplaats wordt voor criminaliteit. Dit doet ook wat met de uitstraling van de wijk, het heeft een label gekregen. Dit zorgt voor een onveilig gevoel onder de inwoners van de wijk. “Vroeger ging ik nog weleens met mijn hondje lopen tijdens de latere uurtjes op de dag. Nu durf ik dat eigenlijk niet meer. Wanneer hij er dan wel even uit moet, mijd ik zeker de plekken waar jongeren samenkomen”, aldus Miep, inwoner van de Meerstede.

Investeren in de toekomst gaat niet vanzelf

Een ingang vinden bij jongeren blijkt dus moeilijk. Mirjam heeft daarom de handen ineengeslagen met de wijkboa en een jongerenwerker om preventie op een zo’n vroeg mogelijke leeftijd in te zetten: “Op dit moment gaan we langs bij basisscholen en organiseren we bijeenkomsten en presentaties met groep 8. We spreken de kinderen toe, maar kijken ook in de klassen naar de kinderen zelf.” Zo probeert Mirjam door middel van integrated care al vroeg problemen te signaleren en op te lossen. Over de kinderen in de klas voelt Mirjam het vaak al aan haar wateren: “Vaak heb je wel een voorgevoel bij wie het eventueel mis kan gaan.” Door vroeg aan de bel te trekken hoopt ze een betere toekomst voor hen te genereren.

Busje komt zo

Niet alleen de wijkagent probeert zich te richten op de naar basisschoolgaande-doelgroep, ook Politie Eenheid Noord-Nederland probeert er vroeg bij te zijn. Zo rijden zij met een mobiele media lab langs basisscholen om kinderen meer mediawijsheid te bieden. Criminaliteit verplaatst zich naar de digitale wereld, waar minder grip op is. Dit brengt ook risico’s voor kinderen met zich mee. De onderwerpen cyberpesten, sexting en grooming komen hier dan aan bod. Mirjam vindt dit ook een top idee en staat ervoor open om met deze bus ook langs de basisscholen te rijden in haar buurt. “Die moet ik ook eens gaan aanvragen.”

Door: Dafne kroondijk & Ruth Mulder