‘De scheidslijn van ‘in de kast en uit de kast’ zou er eigenlijk helemaal niet meer moeten zijn’
“Op school durfde ik mezelf te zijn, maar thuis niet. Mijn ouders hadden nog nooit van het woord homo gehoord, totdat ze in Nederland kwamen.” Burçak Sikar is geboren in Hengelo en is van origine van Turkse afkomst. In 2018 kwam hij uit de kast met het lied Divas on the dancefloor. Na zijn coming-out volgde echter een lastige periode. LHBTI’ers hebben vaak te maken met mentale gezondheidsproblemen. Burçak kreeg te maken met een angststoornis.
Burçak had een groep vrienden om hem heen waar hij alles aan kwijt kon. Thuis kon hij echter niet zo makkelijk praten over het feit dat hij homo is. “Ik heb het eerst aan mijn zus verteld en die heeft het een jaar later aan mijn moeder verteld. Mijn moeder heeft het uiteindelijk tegen mijn vader gezegd. Ik had zelf niet het lef om het thuis te zeggen. ”In de periode dat hij uit de kast kwam, was Burçak veel aan het feesten. Hij deed er alles aan om zijn emoties weg te stoppen. “Ik deed alsof ik me goed voelde. Tot een paar jaar geleden, toen ik het liedje Divas on the dancefloor uitbracht. Ik was ineens overal in het nieuws. Alle emoties kwamen toen bij me los en ik kreeg last van een angststoornis. Dat was heel pittig en ik heb er dan ook 2 jaar voor in therapie gezeten.”
Het liedje Divas on the dancefloor staat echt centraal voor zijn coming-out. “Op dat moment zei ik, ik ga gewoon maken wat ik wil maken. Zonder ermee bezig te zijn wat iemand ervan gaat vinden. Ik voelde me altijd een beetje tegengehouden in het maken van mijn clips en muziek, maar vanaf dat moment niet meer.” Helaas werkte het succes ook tegen hem door zijn angststoornis. “Ik dacht op dat moment echt dat ik doodging. Toen ik van een repetitie in Amersfoort afkwam en op de snelweg reed, kreeg ik het gevoel dat ik een hartaanval zou krijgen. Ik was op dat moment heel erg bang en kreeg ook last van een dichtgeknepen keel, waarschijnlijk door de stress.” De huisarts vertelde Burçak dat hij een paniekaanval had gehad. Daarna begon voor hem het therapieproces.
Het was voor hem, zoals hij het zelf omschrijft, een hele vage periode. “Ik leefde in een soort waas van paniek, angst en vermoeidheid. Ik wist soms niet meer wat ik moest doen. Toch had ik het niet anders gewild, dit was blijkbaar mijn pad. Mijn muziek heeft me er echt doorheen geholpen. Tijdens de Pride heeft Burçak op het hoofdpodium gestaan. Dit was voor hem een hele gave ervaring. “Het was een symbolisch moment. Ik heb toen echt voor mezelf gekozen en er gingen een heleboel deuren voor me open. Ik had het daarvoor niet voor mogelijk gehouden dat ik als artiest al die gave dingen zou kunnen doen.”
LHBTI’ers hebben vaker last van mentale gezondheidsproblemen. Dit uit zich dan in psychische klachten en depressies. 50 procent van de LHBTI’ers dacht wel eens aan zelfmoord. Daarvan heeft maar liefst 69 procent wel eens serieus overwogen om zelfmoord te plegen. Volgens Jolande Westbroek, van COC Zwolle, vindt dit ook al plaats wanneer iemand nog in de kast zit. “Als je in de kast zit en je belemmerd voelt in wie je bent, kan dit erg lastig zijn, maar ook als je eenmaal uit de kast bent. Het kan je namelijk kwetsbaar maken op plekken waar je in het dagelijks leven komt.”
Volgens een onderzoek van Movisie hebben LHBT- leerlingen twee keer zo vaak last van emotionele problemen en gedragsproblemen. Onder LHBTI- jongeren komen zelfmoordpogingen 4,5 keer vaker voor (14 april,2021). De vraag is nu wat er moet gebeuren om dit te verminderen. “Het is belangrijk om er open over te zijn en ik ben er zelf voorstanderder van dat het vanzelfsprekend wordt. Laatst zag ik in een reclame twee vrouwen, die een koppel waren. Dit soort beelden moeten normaal worden. De scheidslijn van ‘in de kast en uit de kast’ zou er eigenlijk helemaal niet meer moeten zijn.”
COC Zwolle heeft een aantal speerpunten om LHBTI’ers te helpen. “We proberen zoveel mogelijk gesprekken aan te gaan, voorlichtingen te geven, zichtbaar te zijn en mensen individueel steun te bieden. Op het moment dat iemand toch discriminatie heeft ervaren en hier geen aangifte van durft te doen, hebben we daar ook oog voor. We doen dus eigenlijk van alles en nog wat.” Door het jaar heen vinden er veel dagen plaats waarbij er aandacht wordt gevraagd voor de LHBTI+ gemeenschap. We hebben o.a. Paarse Vrijdag, Coming-Out dag en de dag van de transgender. Toch zijn er nog steeds genoeg mensen die het niet accepteren.
Volgens Jolande ligt het accepteren van LHBTI’ers vaak niet alleen aan de kennis die mensen hebben. “Het stukje kennis is mooi om over te dragen, maar het probleem zit in de manier waarop mensen zich er tot verhouden en ermee omgaan. Op het moment dat je het in je omgeving vaak terugziet, is het voor jezelf ook al automatisch veel normaler.” Toch vragen LHBTI’ers zich soms af, of al die aandacht wel nodig is. “Ik kreeg op Paarse vrijdag nog een appje waarin een docent, in het paars, zich afvroeg of al die aandacht wel nodig was. Ik denk persoonlijk dat het toch erg belangrijk blijft om er aandacht voor te vragen en zo te zorgen voor meer acceptatie.”
Foto: Tjeerd Derkink