AMERSFOORT – Een oudere mevrouw uit de Amersfoortse wijk Liendert durft ‘s avonds de straat niet op. Ze is ten einde raad. Aan de overkant staat een groep ‘gevaarlijke’ jongeren met elkaar te chillen. De vrouw herinnert zich het nummer van een van de lokale buurtvaders die ze ooit van iemand heeft gekregen en ze besluit te bellen. Diezelfde avond staat Coördinator buurtvaders Mohamed Boulahrouz bij haar op de stoep. “Waar zijn die gevaarlijke jongeren?”

Het is vrij rustig aan het Meridiaan in de nabijgelegen wijk De Koppel-Kruiskamp. De voornaamste geluiden zijn afkomstig van een klein voetbalveldje, waar een klein groepje jongeren aan het spelen is. Aan de overkant van de straat vindt in een kleine kantine onder een flat de wekelijkse ontmoeting plaats tussen de buurtvaders. Het is zondagmiddag, de vaste tijd voor de buurtvaders om hun ronde te doen door de wijk. De buurtvaders zijn doorgaans in het weekend actief in de wijk. Zij lopen dan een ronde en vormen een aanspreekpunt voor buurtbewoners en jongeren. De buurtvaders proberen zo de veiligheid in de wijk te bevorderen en mensen die met een probleem zitten te helpen. “De buurtvaders zijn allemaal vrijwilligers. Zij doen dit al sinds 2003. Het is opgericht door Stichting Marokkaanse Ouderraad (SMOR), om een bijdragen te leveren aan de samenleving,” vertelt Boulahrouz.

Zo kunnen zij helpen bij het in contact komen met hulpverleners of kunnen zij vragen beantwoorden van jongeren en andere buurtbewoners. Daarnaast houden buurtvaders ook toezicht bij speciale evenementen in de wijk, zoals een buurtfeest of tijdens oud en nieuw of bij sportactiviteiten. Dat zijn een aantal antwoorden op de vraag wat buurtvaders doen om onder meer overlast in de buurt tegen te gaan. De gemeente Amersfoort ziet in dat de buurtvaders een belangrijke bijdrage leveren binnen de wijk. Inmiddels wordt dit concept ook in andere wijken toegepast.

Boulahrouz gaat in gesprek met de mevrouw uit Liendert. Ze kijkt angstige uit haar ogen en wijst naar de jongeren die zich in haar straat ophouden. “Daar staan die gevaarlijke jongeren,” zegt de oude mevrouw. “Kom maar met mij mee, we gaan samen naar de jongeren.” De mevrouw schrikt een beetje van het aanbod. “Nee nee, ik durf niet.” Boulahrouz geeft niet zo makkelijk op. Uiteindelijk loopt de vrouw toch mee met Boulahrouz. De jongeren stoppen met praten en lachen als de buurtvader en de mevrouw op hen afstapt.

Vier buurtvaders lopen deze namiddag de wijk in. De stilte in deze wijk staat in schril contrast met de overlast situatie die eerder in de media is verschenen. Boulahrouz vertelt verder over de jongeren. “Wij spreken de jongeren die op straat zijn met respect aan. Maar er zijn jongeren die problemen hebben in hun leven. Ze kunnen gebruikmaken van de buurtvaders. Jongeren die bijvoorbeeld geen stage kunnen vinden voor hun school, kunnen contact opnemen met de buurtvaders zodat wij kunnen bemiddelen. En er zijn jongeren die problemen hebben met hun eigen ouders. Dat er een misverstand is tussen een vader en zijn zoon. Buurtvaders kunnen daarin ook bemiddelen. We gaan niet als een soort politieagent de jongeren onder de loep nemen, maar we zijn hier om jongeren te helpen.” In het begin worden de buurtvaders door de jongeren bestempeld als ‘buurtverraders’. Dit omdat ze dachten dat de buurtvaders voor de politie of de gemeente werkten. “Later hebben ze ontdekt dat de buurtvaders op straat zijn voor het belang van de jongeren. We hebben avonden georganiseerd voor ouders en jongeren bij elkaar en zo hebben jongeren ontdekt dat de buurtvaders hier zijn voor onze belangen.”

Als vanzelf ontstaat er een gesprek tussen de mevrouw en de groep jongeren. Algauw komt zij erachter dat de jongeren erg aardig zijn en haar met respect aanspreken. “Dag buurvrouw, gaat alles goed met u? Als u ons nodig heeft, kunnen we u helpen met afval weggooien of boodschappen doen.” De mevrouw is wat overdonderd door de vriendelijkheid van de groep jongeren. “Ik schaam me dood,” fluistert ze tegen Boulahrouz.

Aan het Meridiaan is het inmiddels nog rustiger geworden. De jongeren die eerder nog aan het voetballen waren, zijn inmiddels verdwenen. Alleen een voorbijgaande auto doorbreekt af en toe de stilte. Het voetbalveldje is een van de weinige plekken in de wijk waar jongeren terecht kunnen om te sporten. “Vroeger in onze tijd hadden we clubhuizen,” vertelt Mohamed Touhami, een van de lokale buurtvaders. “Toen gingen we tafeltennissen, biljarten en kregen we Franse les en Nederlandse les, muziek en eigenlijk van alles.” Boulahrouz vertelt dat De Koppel-Kruiskamp vroeger een grote sporthal had. “Daar waren verschillende activiteiten, maar toen kwamen er huizen daar. Dus we hebben niets meer.”

Even later lopen de vier buurtvaders langs de winkelstrip van de wijk. Vrijwel direct komen ze een stel tegen. “Kijk, deze mensen lopen rustig hand in hand.” zegt Touhami. De buurtvaders begroeten het stel vriendelijk en zetten een extra stap opzij om hen door te laten. Het lijkt erg vanzelfsprekend, deze gemoedelijke sfeer. Maar wie zich verdiept in de cijfers, krijgt een ander beeld van de wijk te zien. Volgens de Wijkatlas op Gemeente Amersfoort in cijfers, zijn de wijken Kruiskamp en De Koppel plaatsen waar men zich relatief onveilig voelt. In 2023 geeft 48% van de inwoners van Kruiskamp aan zich onveilig te voelen. In de naastgelegen wijk De Koppel is dat 34% van de inwoners. Ook is er in 2022 een plan van aanpak gepubliceerd door de gemeente. Hierin wordt in een sterkte-zwakteanalyse aangegeven dat overlast door jongeren een belangrijk punt van aandacht is. Er wordt ook benoemd dat er een tekort aan jeugdvoorzieningen is. Indebuurt033 publiceert jaarlijks een wijkplan voor onder meer De Koppel-Kruiskamp. Hierin wordt benoemd dat kinderen en jongeren een belangrijke rol spelen voor de toekomst van de wijken. Hun stem wordt steeds belangrijker voor de wijk en ze dragen ook ideeën aan.

Voor de jongeren uit De Koppel-Kruiskamp is het lokale voetbalveldje de enige plek om elkaar te ontmoeten en te sporten. De buurtvaders zien liever dat er meer faciliteiten komen voor de jongeren. “Een plek waar jongeren elkaar kunnen ontmoeten. Waar ze elkaar kunnen spreken over hun dagelijks leven, over hun studie, over alles. Dat ze daar kunnen spelen, biljarten bijvoorbeeld,” legt Touhami uit. “Een ontmoetingsplek met dingen die nodig zijn voor de jongeren, zoals spelletjes en activiteiten. Er zijn deskundige mensen in die domeinen. Ga maar gewoon in gesprek met die deskundige mensen. Er zijn ook jongerenwerkers in de wijk, die met jongeren verschillende activiteiten doen,” vult Boulahrouz aan. “Dan hebben de jongeren wat te doen, in plaats van op straat te hangen,” besluit Touhami.

Een tijdje later nodigt de vrouw de buurtvaders, waaronder Boulahrouz, uit voor een kop koffie. De vrouw laat hen weten minder bang te zijn voor de jongeren in haar buurt. Ze heeft de actie van Boulahrouz ook met de buren gedeeld en hierdoor verkrijgen de buurtvaders nog meer bekendheid in de buurt. Al laat Boulahrouz zelf weten dat de buurtvaders sowieso al bekend waren in de buurt.

Bron foto: eigen foto