Door: Marianne, Lynn en Meike

Groningen – In een gebouw verscholen tussen woonblokken in de Oosterparkwijk is elke ochtend tussen negen en tien uur iets unieks te zien. Geen drukke sportschool of commerciële slogans, maar een groep vrouwen die met aandacht, rust en onderlinge steun werkt aan hun gezondheid. Het vrouwenfitnessuur van Stichting Kelderwerk is in korte tijd uitgegroeid tot een belangrijk onderdeel van het sociale en sportieve leven in de wijk.

Sporten toegankelijk maken voor iedereen

“Fitness is voor veel mensen simpelweg onbetaalbaar,” zegt Alex Spaijic, bestuurslid en al 23 jaar betrokken bij de stichting. “Een regulier abonnement kost al snel veertig euro per maand. Wij vragen vijf euro, en als dat nog te veel is, kunnen we via een fonds bijspringen.” Stichting Kelderwerk bestaat al ruim 25 jaar en heeft als missie om sport laagdrempelig en toegankelijk te maken voor mensen die anders aan de zijlijn zouden blijven staan.

De stichting richt zich in het bijzonder op bewoners met een smalle beurs of een kwetsbare positie. Deelnemers zijn vaak doorverwezen door wijkteams, fysiotherapeuten of via-via op de plek terechtgekomen. “We maken geen reclame,” aldus Alex. “Alles gaat via mond-tot-mond. Maar het werkt: het aantal deelnemers groeit nog steeds. We houden dat ook bij in rapportages richting de gemeente.”

Wat begon als een initiatief van een groep buurtbewoners, is uitgegroeid tot een kleinschalige maar goed functionerende organisatie met meerdere dagdelen sportaanbod. “We draaien volledig op vrijwilligers, fondsen en subsidies. Alles wat we doen, doen we voor en met de wijk,” zegt Alex.

De oorsprong van het vrouwenuur

Het vrouwenfitnessuurtje (elke ochtend van negen tot tien uur) is een van de meest zichtbare resultaten van de manier waarop Kelderwerk inspeelt op signalen uit de wijk. “De behoefte kwam nadrukkelijk vanuit de vrouwen zelf,” vertelt Rosbina, coördinator van het vrouwenuur en al jarenlang actief in het buurtwerk. “Ik zat destijds in een werkgroep Gezonde Leefstijl en hoorde steeds vaker: ‘Wij willen sporten, maar niet met mannen erbij.’ Voor sommige vrouwen speelt hun religieuze achtergrond daarin een rol, zij mogen niet samen met mannen sporten. Anderen voelen zich simpelweg niet veilig in een gemengde setting.”

Het initiatief begon bescheiden, met drie vrouwen die samen gingen wandelen. Daaruit ontstonden andere activiteiten: ontspanningsmomenten, avondbijeenkomsten, en uiteindelijk fitness. “Op een dag vertelde een jonge vrouw me dat ze in haar thuisland Zumba-trainer was,” herinnert Rosbina zich. “Ik zei: ‘Ga ervoor. Maak een les, zoek muziek, dan regel ik de rest.’ En zo begon het.”

Wat begon als een aanbod voor vrouwen met een religieuze achtergrond, is inmiddels uitgegroeid tot een gemengde groep waarin veiligheid en respect centraal staan. “We zien nu ook vrouwen zonder religieuze achtergrond die het prettig vinden om alleen met vrouwen te sporten,” zegt Rosbina. “Het gaat uiteindelijk om vertrouwen. En dat is hier te vinden.”

Een stijgende lijn

De groei is duidelijk zichtbaar. “We zijn begonnen met drie vrouwen,” vertelt Rosbina. “Nu zitten er tientallen in de appgroep die regelmatig komen. De ene week wat meer, de andere wat minder, maar het loopt door. Soms komen er weer nieuwe gezichten bij, zoals recent twee Arabische vrouwen die via een buurvrouw hoorden dat dit bestond. Ze waren zo enthousiast dat ze meteen zeiden: ‘Morgen komen we weer.’”

Ook Alex Spaijic bevestigt de stijgende lijn. “Het is mooi om te zien dat het concept werkt, en dat vrouwen elkaar ook meenemen. Dat is de kracht van een community-aanpak. En het laat zien dat het vrouwenfitnessuurtje voorziet in een daadwerkelijke behoefte.”

Meer dan bewegen: sport als springplank naar ontwikkeling

De functie van het vrouwenuurtje reikt verder dan alleen fysieke beweging. “Voor veel vrouwen is dit een eerste stap,” zegt Rosbina. “Eerst durven ze de deur uit, dan gaan ze sporten, en daarna gaan ze nadenken over wat ze nog meer kunnen. Dat kan een taalcursus zijn, vrijwilligerswerk of zelfs het opzetten van een eigen activiteit.”

Naast haar rol bij het fitnessuurtje geeft Rosbina ook Nederlandse les aan vrouwen die net in Nederland zijn. “Daar zie je zoveel talent. Sommigen zijn creatief, anderen kunnen fantastisch koken of toneelspelen. Het is belangrijk dat ze dat kunnen laten zien. Sport is vaak de ingang.”

Volgens Alex is dit precies de bedoeling van Kelderwerk. “We hebben jongeren begeleid naar werk, een opleiding of zelfs hun droomberoep. Eén jongen heeft via ons zijn groot rijbewijs gehaald. En een ander volgt nu een opleiding tot fitnessbegeleider. Dat begint allemaal hier, met een plek waar je je gezien voelt.”

Toekomstplannen, groei en uitbreiding

Kelderwerk wil graag verder groeien. “We willen uitbreiden naar andere delen van de stad, Noord, Zuid, West,” zegt Spaijic. “De vraag is er. Het concept werkt. Nu is het een kwestie van mensen en middelen.” Dat zal niet vanzelf gaan. De stichting is afhankelijk van subsidies, vrijwilligers en incidentele fondsen. Maar de resultaten liegen er niet om. “We zijn geen sportschool,” benadrukt Spaijic. “We zijn een sociale stichting die sport gebruikt als middel. En dat werkt – voor vrouwen, mannen, jongeren en ouderen.”

De wens om verder te bouwen leeft ook bij Rosbina. “Wat ik hoop? Dat vrouwen hier zó zelfverzekerd worden dat ze zelf iets gaan organiseren. Dat dit uurtje het begin is van iets groters. En dat we ooit kunnen zeggen: dit is in meerdere wijken ontstaan, gewoon omdat het nodig was.”