Cybercriminelen worden steeds slimmer, en steeds meer mensen worden er slachtoffer van. Whatsappfraude, belfraude en phishing komen veelvuldig voor, maar de gevaren zijn overal. Daarom opent de politie Oost-Nederland nu een informatiepunt in de centrale bibliotheek van CODA, zodat Apeldoorners én Matenaren zich beter kunnen wapenen tegen digitale misdaad.

Een Tikkie van je kleinkind dat krap bij kas zit en de huur snel moet overmaken, of een mail van een incassobureau dat je om honderden euro’s vraagt, anders ‘worden er stappen ondernomen’. Het scala aan cybercrime-methodes wordt steeds uitgebreider en daarmee wordt ook de noodzaak urgenter om mensen ertegen te beschermen. De politie Oost-Nederland zet daarin een belangrijke stap met een nieuw informatiepunt, dat woensdag werd geopend in de centrale bibliotheek van CODA.

Geen 12 maar 130 euro

Voorafgaand aan de opening vond er een voorlichting plaats over digitale criminaliteit, die goed werd bezocht. Het voornamelijk oudere publiek deelde zelf zijn ervaring met digitale criminaliteit. ‘Ik zag online een reclame waarvoor ik 12 euro moest betalen. Dat kan ik wel missen, dacht ik’, vertelde een meneer. ‘Maar er werd daarna 130 euro van mijn rekening afgeschreven, iedere maand.’

Normaliter heerst er veel schaamte onder slachtoffers om deze voorvallen te vertellen, zo vertelde Matthijs Terpstra, de coördinator Digitaal Meedoen van CODA die de middag leidde. Ook wordt er door buitenstaanders verongelijkt op gereageerd, stelt hij. ‘Als persoonlijke eigendommen worden gestolen, tonen we vaak medeleven. Maar als het om een geplunderde bankrekening gaat, denken we gek genoeg: hoe krijg je het in vredesnaam voor elkaar?’

WhatsApp-fraude en nieuwe vormen

Het laten zien dat online criminaliteit ontzettend vaak voorkomt, was één van de doelen van deze middag. Dat blijkt dan ook als het publiek wordt gevraagd naar wie er al eens te maken heeft gehad met WhatsApp-fraude. Van de vijfentwintig aanwezigen hebben zeker twintig mensen al eens een appje ontvangen van hun zogenaamde kind of kleinkind, waarmee criminelen soms honderden euro’s kunnen aftroggelen.

Fraude via WhatsApp of de mail komt vaak voor. Ook belfraude neemt sterk toe, op steeds meer verschillende manieren. ‘In het afgelopen jaar zijn er nieuwe vormen van cybercrime bijgekomen’, erkent Terpstra. ‘Zo had ik nog niet eerder van spoofing gehoord. Dan bellen criminelen vanaf een willekeurig nummer en doen ze zich voor als bank- of gemeentemedewerker.’

Iedere donderdag

Het voorkomen van deze vormen brengt weliswaar nieuwe uitdagingen met zich mee, maar volgens Terpstra kunnen slachtoffers met diverse tips al ver komen. Alle vragen kunnen vanaf nu worden beantwoord door een medewerker van de politie, die iedere donderdag tussen 14:00 uur en 16:00 te benaderen is in de centrale bibliotheek.

Digitale hulp De Maten

Voor algemene vragen over digitale zaken hoeven Matenaren niet helemaal naar hartje Apeldoorn te gaan. Het TaalDigiHuis in de CODA-bibliotheek aan het Violierenplein blijft namelijk gewoon toegankelijk. Op maandagmiddag en dinsdagochtend krijg je hier hulp bij online basisvaardigheden.