De Kiekmure: een veilige haven

Het is acht uur ’s ochtends. De schuifdeuren van buurthuis de Kiekmure glijden met een zachte zucht open. Binnen vult een warm licht de ruimte, dat de wit-met-groene inrichting een huiselijke aanblik geeft. Een ruimte die vooralsnog leeg is. De houten tafeltjes en lichtgroene aangeschoven stoelen staan uitnodigend klaar om mensen te ontvangen. Vandaag staat Sandra* achter de bar.

Terwijl Sandra een uithangbord met enige inspanning naar buiten duwt, denkt ze even terug aan haar vorige baan bij het casino waar ze zeven jaar heeft gewerkt. Bij het casino heeft ze veel geleerd over hospitality, een element dat in haar huidige baan ook vaak terugkomt. Ze ziet zichzelf dan ook als een echte gastvrouw van het buurthuis. Ze wil mensen behandelen zoals zij behandeld zou willen worden. Ze maakt met elke gast een gezellig praatje of schenkt hen een vrolijke, warme blik. Eerste indrukken zijn belangrijk, vindt ze.

Zorgvuldig zet ze twee plantenpotten, een tafeltje en twee zwarte krukken buiten, zodat gasten ook buiten kunnen plaatsnemen. Ze loopt weer naar binnen. Op de achterkant van haar donkerblauwe blouse staan de witte letters MFC Harderwijk gedrukt: Maatschappelijk Centrum Harderwijk. Sandra loopt naar de ramen aan de voorkant van het gebouw toe en trekt de gordijnen open. Anders vindt ze het zo op een crematorium lijken, zegt ze altijd voor de grap. Ze hecht waarde aan details. Van haar representativiteit tot de sfeervolle kaarsjes die ze later op de tafels gaat aansteken.

Hoewel ze veel heeft opgestoken bij het casino, was er echter sprake van een incident, dat haar vandaag de dag nog bijblijft. De dagen waren daar hectischer dan hier: er was daar meer spanning en ze moest alerter zijn.

Nu, bij de Kiekmure, is het anders. Sinds anderhalf jaar werkt ze er nu en ze voelt zich er helemaal thuis. Ze hoeft niet meer op haar hoede te zijn, althans minder. Ze houdt van de afwisseling in haar werk: geen dag is hetzelfde. Ze hecht veel waarde aan de interacties met de gasten. Met het schuifje op het bedieningspaneel brengt ze de muziek tot leven: een rustgevend liedje van James Morrison weerklinkt door de speakers.

De eerste bezoekers laten niet lang op zich wachten. De dag in de Kiekmure begint langzaam, maar bouwt tegen lunchtijd altijd op tot een levendige drukte. ‘Het is hier altijd hollen of stilstaan,’ zegt ze, iets wat ze vanuit haar vorige werkplek bij het casino ook gewend was. Vandaag staan er verscheidene activiteiten op de planning in het buurthuis. Zoals sjoelen, een les kunstgeschiedenis en de danslessen van dansgroep Horlepiep.

Margriet, de dansjuf van Horlepiep

Tegen half tien verschijnt Margriet, de energieke dansjuf van Horlepiep, in haar karakteristieke rode outfit. Haar lange rode jas wappert achter haar aan terwijl ze langs de bar naar binnenloopt. Ze draagt een rode jurk, rode sneakers en een bijpassende handtas waarin haar rode dansschoenen en rode JBL-box verborgen zitten. Met een stralende lach begroet ze iedereen die op haar pad komt. Alles aan Margriet straalt passie uit. Ze is al jaren de drijfveer achter de dansgroep, die inmiddels een jubileum van veertig jaar viert. Haar enthousiasme is aanstekelijk.

Met sprankelende ogen vertelt ze over het dansprogramma van vandaag. ‘Vandaag staan er tien verschillende werelddansen op het programma,’ vertelt Margriet opgetogen, ‘Van Albanië tot Amerika.’ Ze pauzeert even. ‘Wij dansen op dinsdag, woensdag en donderdag. Ik doe dit alleen. Soms kan dit wel intens zijn, maar je krijgt er ook zoveel voor terug.’ Verder vertelt ze dat ze in Wijkontmoetingscentrum de Aanleg ook dansen geeft voor ouderen: ‘Dansen zonder drempels heet dat. Dit is bedoeld voor ouderen met een rollator, zodat ook zij kunnen meedoen aan dansen.’

Sandra kijkt even op als Margriet richting de danszaal verdwijnt. Ze wijst daarna naar het kleurrijke gevlochten bandje om haar pols. Aan het bandje zit een rood kraaltje en twee witte kraaltjes met de cijfers drie en vijf erop. ‘Die heb ik gekregen van Margriet,’ vertelt ze, ‘Toen bestond de dansclub 35 jaar. Inmiddels viert Horlepiep haar veertigjarig jubileum. Ik draag het bandje nog steeds elke dag.’

Het leven tussendoor

Ondertussen gaat het leven door in de Kiekmure. Mensen komen en gaan. Sommigen komen voor bloedafnames, anderen komen voor hun rijexamen. Zij ogen nerveus. Weer anderen maken een vrolijk babbeltje met elkaar. Soms is het druk, maar op andere momenten is het stil en heerst er kalmte. Het is een chaotische dag, maar Sandra houdt alles draaiende. ‘Het is altijd verrassend hier,’ zegt ze, terwijl ze haastig een vergeten koffie serveert aan een gast.

In gedachten verzeild bakt Sandra in de keuken een nieuwe lading koekjes voor bij de koffie en thee. Ze denkt terug aan haar verleden, haar tijd bij het casino. Daar waren de dagen vol adrenaline. Ze leerde veel over het omgaan met onverwachte situaties, iets waar ze uiteindelijk oog in oog mee stond. Hier, in de Kiekmure, is het anders. De interacties zijn minder oppervlakkig en de verbindingen zijn hechter. Hier gaat het niet om winst, risico of gokken, maar juist om gezelligheid en verbinding: een gedachte die haar voldoening geeft. Het geklingel van de zilveren bel op de bar onderbreekt haar gedachten: er staat een nieuwe gast te wachten. Gauw haast ze zich naar de kassa.

Hans en de gezelligheid van sjoelen

Tegen de middag, rond drie uur, verschijnt Hans. Hans is een vaste gast die iedereen in het buurthuis lijkt te kennen en andersom. Hans is een vriendelijke man met twinkelende ogen en een levendige persoonlijkheid. Hoewel hij naar het buurthuis komt voor het sjoelen om half acht, is hij er altijd vroeg. ‘Ik eet hier altijd,’ vertelt hij, terwijl Sandra een kopje koffie voor hem inschenkt en een versgebakken koekje erbij serveert. ‘Het eten is heerlijk en de gezelligheid maakt mijn dag.’ Sandra kent zijn routine uit haar hoofd en schenkt hem dezelfde warme aandacht (en koffie) zoals ze altijd doet.

Hans woont al 57 jaar in de wijk en is zelf ook vrijwilliger bij de wijkvereniging. Hij geniet met volle teugen van zijn wekelijkse bezoekjes. De Kiekmure voelt voor hem als een tweede thuis. Er wordt hier gelachen, gepraat en gedeeld. Hans geniet van de ontmoetingen met andere buurtbewoners en het samen sjoelen. Hij doet altijd fanatiek mee. Ook doet hij mee met darten op de donderdagen, maar hij heeft een voorkeur voor sjoelen. ‘Daar komen meer vrouwen op af,’ voegt hij hier knipogend aan toe.

Reflectie en verbinding

De dag vliegt voorbij. Dansers verlaten de zaal met een voldaan gevoel, sjoelstenen glijden over de houten baan en koffiekopjes worden geleegd. Sandra steekt aan het eind van de middag de kaarsjes aan en glimlacht tevreden terwijl de warme klanken van Coldplay door de ruimte zweven. Ze kijkt rond in de ontmoetingsruimte. In de Kiekmure vinden mensen meer dan activiteiten. Iedereen heeft hun eigen reden om te komen, maar één ding hebben ze gemeen: ze voelen zich hier thuis. Sandra voelt zich hier ook thuis. De Kiekmure is een thuis voor iedereen.

Tot morgen

Tegen de avond vertrekken de laatste bezoekers en blaast Sandra de kaarsjes op de tafels weer uit. Tevreden kijkt ze rond. Of het nu Margriet is met haar passie voor dans, Hans met zijn liefde en fanatisme voor sjoelen, of de onbekende bezoekers die even binnenlopen voor een praatje, een kop koffie of een rijexamen: iedereen vindt hier een plek. Iedereen vindt hier een veilige haven. De schuifdeuren sluiten met een zachte klik. Morgen weer een nieuwe dag, met nieuwe mensen en nieuwe verhalen. ‘Tot morgen,’ fluistert ze.

* Er is een pseudoniem gebruikt. Naam is bekend bij de redactie