LELYSTAD – Glasscherven op straat, een bushokje zonder overkapping en een door de wind wapperend rood lint. Nee, op de bus wachten bij het Lelycentre is geen pretje. Niet voor het eerst is het bushokje vernield. Reizigers zijn er klaar mee. “In mijn stad hebben we niet eens tijd voor zulke achterlijke dingen.”

Door Zuzanna Sikora en Luuk ten Kleij

Reizigers die deze vrijdagmiddag achter de Lidl-supermarkt op de bus aan het wachten zijn, zien het tafereel inmiddels haast als de normaalste zaak van de wereld. “Vernielingen komen hier wel vaker voor”, zegt een oudere vrouw. “Het is echt geen gezicht. Ik zie het meer als dat heel veel mensen ondankbaar zijn, zich lopen te vervelen en daardoor domme dingen gaan doen. Als mensen zo omgaan met spullen… Als jij er tevreden instaat, ga je echt niet zulke rare fratsen uithalen.”

,,Het is echt een gedoe”, zegt een man iets verderop. “Ik kom zelf uit Rotterdam, daar gebeuren dit soort dingen niet. Het is echt niet meer leuk. Maar ja, wat doe je er aan? Ik ga zelf gewoon een beetje verderop staan. Ik denk dat het het vervelendst is voor oude mensen. Dit is geen ‘gewoon’ kattenkwaad meer. In mijn stad hebben we niet eens tijd voor zulke achterlijke dingen.”

Zelfde groep jongens

De gemeente Lelystad is op de hoogte van de vernielingen, zegt woordvoerder Esther Damman. Ze verwijst door naar Global Management, dat concessiehouder en eigenaar is van de bushokjes. Damman: “Global doet ook aangifte van vernieling en als de daders achterhaald worden, zullen zij proberen de schade te verhalen.”

Ook Global erkent dat het busje vaker wordt vernield. “De politie heeft ons laten weten dat een groep jongens in een auto langs bushokjes rijdt en deze vernielt. Daarom hebben we besloten om de ruiten voorlopig niet te vervangen totdat deze groep is opgepakt”, zegt contentmarketeer Emma Berndt. Volgens haar gaat het bij meerdere bushokjes mis. “We zijn geïnformeerd door de politie dat dezelfde groep hierachter zit.”

Bushokje verplaatsen?

In het bushokje verderop, dat nog wel heel is, zit een wat oudere man met een biertje in zijn hand te wachten. Hij denkt wel te weten hoe het bushokje elke keer weer wordt vernield. “Mensen gooien tegels die ze vinden zo boven op het bushokje. Anders krijg je nooit die snelheid erin om die glazen platen boven het bushokje te breken.”

“Of ik er last van heb? Tuurlijk heb ik er last van! Er ligt een hele berg met glas, je kan er niet zitten.” De oplossing is volgens hem heel simpel. “Of het bushokje weghalen, of het verplaatsen.” Hij vindt dat het bushokje niet ver genoeg van de brug af is geplaatst. “Mensen kunnen nu een steen van een afstand van drie meter gooien. Maar als je kijkt naar het bushokje ernaast: die kun je nooit bereiken en krijg je ook niet kapot, omdat je nooit die snelheid kan bereiken om het glas te breken.”

Maar volgens Global is dat te makkelijk gedacht. Berndt: “Verplaatsen heeft waarschijnlijk geen effect, aangezien het om een gerichte groep gaat. Bovendien bepalen we de locatie in overleg met de gemeente.” Voor Global zit er nu weinig anders op dan afwachten. “Onze rol hierin is vooral schadeherstel”, zegt Berndt. “Preventieve maatregelen kunnen we helaas niet nemen, maar voor nu vervangen we de ruiten niet totdat de daders zijn gepakt.”

Gemeente Lelystad wil er wel strakker op zitten, zegt woordvoerder Damman. “Onze handhaving zal hier de komende tijd meer aandacht aan besteden.” 

Overlast neemt af

“Het is een vast groepje dat vervelend is”, zegt wijkagent John Verhagen over de aanhoudende overlast in de Zuiderzeewijk. Voor dat ‘groepje’ wordt een groepsgerichte aanpak gebruikt, laat hij weten. Maar: “Bijna al die gasten die in dat groepje zitten hebben ook een persoonsgerichte aanpak. Die worden echt in de gaten gehouden. Dat gaat vanuit de gemeente. Daar zit vaak een leerplichtambtenaar bij, andere hulpverlening, politie. Zij worden wel scherp in de gaten gehouden.”

En dat heeft effect, merkt Verhagen. “Dat wil niet zeggen dat ze dan op het rechte pad zijn, misschien doen ze wel veel ergere dingen die je niet meer ziet. Maar de overlast neemt wel af.” Hij noemt het stelen van scootmobiels als voorbeeld. “Allemaal een beetje kattenkwaad, maar je zal maar boodschappen doen en je scootmobiel is weg. Dat is wel weer een beetje over nu”.

Hoe nu verder?

De constante vernielingen van de bushokjes bij Lelycentre zorgen voor groeiende frustratie onder reizigers. Zowel de gemeente, politie als Global Management is actief bezig met het zoeken naar een oplossing. Verhagen wijst er op dat de bewoners meteen een melding moeten doen als zij tekenen van vernieling zien: “Als de politie pas een paar dagen later een melding van een misdrijf ontvangt, kunnen wij vrijwel niets meer betekenen. Bel dus direct als je iets in je buurt ziet gebeuren.”