De oudste wijk van Emmen wordt helemaal klaargestoomd voor de toekomst

Foto’s: Links: Publiek Plein | Rechts: Lefier

Het is een hels karwei. In 7,5 jaar tijd moet een groot deel van de huurwoningen in Emmermeer drastisch op de schop. Maar is deze gedwongen renovatie niet precies het steuntje in de rug dat Emmermeer nodig heeft? Wij spraken met Gijs Bosman van woningcorporatie Lefier. Met onder andere Emmen en duurzaamheid in zijn takenpakket, weet hij precies hoe Emmermeer wordt klaargestoomd voor de toekomst.

De immense opgave heeft zijn oorsprong in de snelle ontwikkeling van de Emmermeer in de jaren 50. De wijk, die in de periode van de wederopbouw als het ware uit de grond werd gestampt, is namelijk de oudste woonwijk van Emmen. De oorspronkelijke visie van idealistische stadsplanners is verouderd geraakt. Een groot deel van de huizen voldoet niet meer aan de eisen van vandaag de dag.

Levensduur

Een huis heeft een levensduur van tussen de 50 en de 70 jaar, legt Bosman uit. En laat nu net de vastgoedportefeuille van Lefier in deze wijk veelal bestaan uit woningen van ongeveer deze leeftijd. Dit valt samen met de harde eis van het Rijk om voor 2030 alle huizen van woningcorporaties van een minimaal een D-label te voorzien. Veel huurwoningen in Emmermeer hebben op dit moment nog een energievretend – en binnenkort dus illegaal – label.

Deze wetgeving werd in de zomer van 2022 bekendgemaakt. Coöperaties hebben dus 7,5 jaar de tijd gekregen om de energieverspillende delen van hun huizenbezit te verduurzamen: “In Emmermeer ligt echt wel een prioriteit voor ons. Het vrijmaken van geld, en het vinden van aannemers om deze klus te klaren is een enorme uitdaging, maar tot nu toe lopen wij op schema.”

Emmermeer vergrijst, daarom zetten wij nu al in op levensloopbestendige woningen.
Gijs Bosman, Lefier

Al moet er volgens Lefier wel een kanttekening gemaakt worden: “Over dat laatste moeten we natuurlijk wel even afkloppen. Dingen kunnen – vooral in de bouwwereld – ontzettend snel veranderen.”

Blokje Om

Blokje Om is een van deze grootschalige projecten. Om de door minister De Jonge opgestelde doelen te behalen, is er een drastisch besluit genomen: 66 woningen in de wijk worden – gefaseerd – volledig gesloopt en weer van top tot teen opnieuw opgebouwd. Na vier maanden krijgen de bewoners dan weer de sleutels van een gloednieuw, gasloos huis.

Een bijkomend voordeel voor deze bewoners is volgens de zegsman niet alleen het feit dat de mensen een gloednieuw huis krijgen, maar ook dat het uiteindelijk voor iedereen kan schelen in de portemonnee: “Het is waar dat de huur iets wordt verhoogd, namelijk met de maximaal toegestane toename van 5,8 procent. Maar daar staat tegenover dat de huurders onderaan de streep simpelweg goedkoper uit zijn, omdat de energierekening stukken lager uitvalt.”

Een leefbare wijk

Er wordt niet alleen ín Emmermeer gebouwd, er wordt ook áán Emmermeer gebouwd. Samen met de gemeente Emmen heeft Lefier een wijkvisie ontwikkeld, waarin vooral één speerpunt nadrukkelijk naar voren komt: de leefbaarheid van de wijk verbeteren.

Het behalen van dit centrale doel zal volgens de woningstichting – al dan niet stapje voor stapje – dichterbij komen vanwege de snelle energietransitie: “Ik neem de nieuwe flats bij het Haagjespark als voorbeeld. Dit soort portiekflats trekken, hoe je het ook wendt of keert, een bepaald soort huurder aan, namelijk mensen die voor de laagste prijs een woning willen.”

“En deze mensen zijn op hun beurt vaak kwetsbaar voor criminelen. Ze hebben dan bijvoorbeeld schulden, en worden door anderen onder druk gezet om het huis voor andere doeleinden – zoals het dealen van drugs- te laten gebruiken”, verklaart de woordvoerder. “Ik zeg niet dat de drugsdealers uit de wijk zullen verdwijnen op het moment dat er nieuwe complexen komen te staan, maar er zal veel minder snel gedeald worden in onze flats. Alleen dit al vergroot de leefbaarheid enorm.”

Meer dan alleen verhuren

Dat dit type huurder voorlopig nog wel even blijft bestaan, daar draait Bosman dan ook niet omheen. Lefier is veruit de grootse sociale woningcorporatie die actief is in Emmen, en daarom zullen zij altijd bij hen blijven aankloppen voor een woning: “Een huisuitzetting is daarom ook niet de oplossing voor het probleem.”

“Daarom hebben we ook een speciaal team in het leven geroepen dat je het best kunt omschrijven als een soort maatschappelijk medewerkers. Ze gaan deur voor deur de wijk door, en proberen er op die manier achter te komen wat er nou echt speelt in de wijk. Waar nodig bemiddelen ze tussen de huurder, de woningcorporatie en andere instanties zoals de gemeente, de wijkagent en soms zelfs de ggz.”

Het Emmermeer van de toekomst

Het in rap tempo vernieuwbouwen van een wijk vereist volgens Lefier een langetermijnvisie, eentje die gebaseerd is op cijfers: “Hier hebben wij speciaal mensen voor aangenomen.” Een van de doelen van deze data-analisten: in kaart brengen hoe bepaalde wijken er demografisch gezien over twintig à dertig jaar uitzien.

Want Emmermeer gaat – net zoals veel andere krimpgebieden in ons land – de komende jaren flink vergrijzen: “Er komen in de wijk relatief gezien heel veel ouderen wonen. Dit vereist een andere aanpak vanuit onze kant.”

“Daarom zetten wij nu al in op levensloopbestendige woningen, met bijvoorbeeld een slaapkamer op de begane grond. Maar ook op appartementen en flats met een lift. Een oud vrouwtje van in de tachtig kan namelijk niet elke dag vier verdiepingen traplopen om in haar appartement te komen. Dat zijn allemaal dingen waar wij nu al rekening mee moeten houden.”