Cybercriminaliteit is tijdens de coronapandemie enorm gestegen in Overijssel. Uit onderzoek van VPNgids.nl blijkt dat de cybercriminaliteit in de maanden januari tot en met mei met 417 procent gestegen ten opzichte van diezelfde maanden in 2019. Dit maakt Overijssel de provincie met de op één na grootste groei in deze tijd. Maar als we de Overijssellaars moeten geloven, dan heerst er totaal geen angst om gehackt te worden.

“Ik doe eigenlijk weinig aan mijn online veiligheid. Ik weet niet zo goed hoe ik het moet doen. En omdat ik het niet weet, kijk ik ook niet naar hoe ik mij online het beste kan beveiligen. Ik doe toch weinig op mijn computer. Even mijn bankzaken regelen, een mailtje sturen of op Marktplaats kijken, maar daar houdt het wel weer op. Ik ben er eigenlijk weinig mee bezig,” Aldus René Doorn (55), inwoner van Overijssel.

Wij zitten nu in een soort tsunami van phishing.

“Ik heb ook niet zo veel bijzondere dingen online staan. Misschien mijn bankrekening, maar daar houdt het ook wel weer op.” Dat hoor je vaker, maar dat mensen niets bijzonders online hebben staan is cybercrime-expert Rickey Gevers het niet mee eens. “Vaak wordt er gedacht: ‘ik heb toch niks te verbergen. Bij mij valt niks te halen’, maar mensen zijn zich vaak niet bewust van hoeveel waardevolle dingen ze online eigenlijk bezitten. Neem nu een Netflix-account. Op het eerste gezicht denk je hierbij niet aan iets waardevols, maar dit is toch heel gewild onder cybercriminelen. Zij hacken je account en verkopen het wachtwoord dan door voor 1 of 2 euro. Een euro is natuurlijk niet zo veel, maar als je er dan duizend verkoopt, dan loop je toch al aardig binnen.”

Maar Rickey vertelt dat dit niet de grootste vorm van cybercriminaliteit is op dit moment. “De populariteit van verschillende vormen van cybercrime gaat in golven, en nu zitten wij in een soortvan tsunami phishing, die mails of sms’jes die zogenaamd van jouw bank komen. De criminelen versturen die mailtjes naar tienduizenden e-mailadressen tegelijk, in de hoop dat er iemand intrapt. En vaak is dit helaas ook het geval.”

Cybercriminaliteit in Overijssel is tijdens corona enorm gestegen. Criminelen kunnen je huis niet binnenkomen, aangezien je toch de hele dag thuis bent, maar ze kunnen je wel op een andere manier beroven. Werknemers zijn de hele dag bezig op de computer. Hoe meer iemand online aanwezig is, hoe meer kans diegene heeft om slachtoffer te worden van cybercriminalitiet. Coronatijd is een goudmijntje voor de criminelen. Ook is de oplettendheid en voorzichtigheid van mensen online gedaald, en daar maken criminelen maar al te graag gebruik van.

Mensen hebben een soort bias als het gaat om cybercrimecijfers.

“Toch denk ik niet dat ik gehackt ga worden,” zegt René, die niet erg schrok van de stijgende cybercrimecijfers in 2020. “Ik denk dat mensen die niet echt opletten snel slachtoffer worden, maar ik zie het vaak wel als het een nepmailtje of iets dergelijks is. En ik ken helemaal niemand die slachtoffer is geworden, dus zo’n grote kans zal het ook wel weer niet zijn.”

Maar zo denken de meeste mensen. Er hangt een soort laksheid rond de cybercriminaliteitscijfers. Een het-overkomt-mij-toch-niet-

mentaliteit. En dit merkt David Janssen, cyber-security analist en initiatiefnemer van VPNgids, ook.

“Mensen hebben een soort bias (vooroordeel) als het gaat om cybercrimecijfers. Ze zien dat cybercriminaliteit stijgt, maar ze denken dat het hen toch niet overkomt. Eigenlijk een beetje zoals corona. We zien elke dag dat er zo’n 8000 gevallen bijkomen, maar wij hebben zelf het gevoel dat wij het vast niet krijgen. Zo gaat dat ook met cybercriminaliteit. Pas als ze zelf of iemand die ze kennen slachtoffer wordt van cybercriminaliteit, worden ze zich bewust van de gevaren hiervan.”

Ook beveiligen de Overijsellaars hun computer steeds slechter. “Ik weet niet zo goed welk antivirusprogramma het beste is en hoe ik deze moet installeren, dus laat ik het elke keer maar zitten. Maar ik heb nog nooit echt problemen gehad, dus zoveel zal het niet uitmaken.” meldt René.

De Overijssellaars hebben dus een gevoel van schijnveiligheid als het om cybercriminaliteit gaat. Toch is dat vooroordeel dat zij geen slachtoffer zullen worden niet alleen negatief. “Mensen moeten ook niet té voorzichtig worden. Als ze overal wat achter gaan zoeken, achter elke website en elk mailtje, dan kun je online bijna niets meer doen. Voor het grootste gedeelte is het internet een plek met oneindig veel mogelijkheden voor mensen om veilig hun ding te doen, maar af en toe zit er een rotte appel tussen. Het gevaar blijft er altijd.” zegt David.

“Cybercriminelen worden steeds slimmer, maar de software tegencybercriminaliteit wordt ook steeds beter. Een antivirusprogramma is niet heilig, ze kunnen niet alle foute dingen tegenhouden. Maar ze kunnen je wel waarschuwen en voor het grootste gedeelte beschermen tegen de virussen en hackers. Je kunt je niet 100 procent verdedigen tegen de wereld van cybercriminaliteit, maar je kunt je wel zo veel mogelijk beveiligen. En zoals we hebben gezien uit de cijfers, is dit tijdens corona harder nodig dan ooit.”